Slagingspercentage Rijexamens

Ook jij kunt het examen in één keer halen !

TripleCheck is de Kennisbank voor de Examenkandidaat ter vergroting van zijn kennis voor het behalen van het theorie- en praktijkexamen Rijbewijs B

Hoe vaak wil jij rijexamen doen?

Wat verwacht jij van de opleider?

Hoe belangrijk vind jij het lestarief?

Hoe groot is jouw kans van slagen?

Check de kwaliteit van jouw rijschool!

Check de bevoegdheid van jouw rijopleider!

TripleCheck | Van rijles naar rijonderwijs

In 2021 bracht de Commissie Emile Roemer verslag uit over een grootschalig onderzoek naar de Nederlandse rijopleidingen en de kwaliteit ervan. Omdat de rijopleiding een goede basis moet leggen voor de veilige toekomst van iedere aspirant automobilist én de overige weggebruikers, wordt er enorm veel waarde gehecht aan de kwaliteit van die rijopleiding. Het draait daarbij met name om het aanleren van een goed verkeersinzicht, een goede voertuigbeheersing en de juiste houding. Het relatief hoge aantal jonge bestuurders dat betrokken is bij ernstige ongevallen, maakt het noodzakelijk dat hierin zo snel mogelijk stappen worden gezet. Daarnaast meldt het Jaarverslag van het CBR dat in 2022 het landelijke slagingspercentage voor de eerste praktijkexamens en herexamens B gecombineerd slechts 52% bedroeg.

In dat 99 pagina’s tellende rapport van de Commisse Roemer, genaamd Van Rijles naar Rijonderwijs (pdf) waarin het Advies Verbetering Autorijscholenbranche wordt beschreven, staan de aanbevelingen welke er zouden kunnen worden genomen om de kwaliteit van de rijopleidingen naar een broodnodig veel hoger niveau te kunnen tillen.

Je zou je kunnen afvragen of een rijopleider trots moet zijn op dergelijke cijfers? Het slagingspercentage is immers een voor het publiek toegankelijk visitekaartje en zou voor velen een graadmeter voor de kwaliteit van een autorijschool moeten zijn, een beslissende factor bij het kiezen voor een autorijschool.

Er zijn veel autorijscholen die op hun website beweren dat ze een hoog slagingspercentage scoren, maar klopt dat percentage wel? Wie wil zichzelf nu niet aanprijzen met een hoog slagingspercentage? Het is wel belangrijk dat je het percentage dat daar wordt genoemd altijd éérst controleert.

Er zijn rijopleiders die hun mindere resultaten wijten aan de doelgroep waaraan zij lesgeven, welke cursisten dit dan ook mogen zijn. Iedere rijschool heeft wel te maken met cursisten die meer moeite hebben met leren dan anderen. Het zijn echter de betere rijscholen die zich aan die cursisten kunnen en willen aanpassen en wel tot goede examenresultaten kunnen komen.

In revanche op de slechte examenresultaten heeft het CBR de invoering van een prestatieladder overwogen. Een middel waarbij slecht presterende rijopleiders (met een slagingspercentage lager dan 30%) zouden moeten worden gestraft en goed presterende opleiders beloond (hoger dan 65%), met als doel de kwaliteit van de rijopleiding te verhogen en het aantal herexamens en wachttijden terug te dringen.

Kort gezegd zouden de straffen inhouden:

  • een langere wachttijd voor het reserveren van examens
  • het tijdelijk blokkeren van de mogelijkheid examens te reserveren
  • een rijschool uitgeschrijven bij het CBR, indien geen verbetering optreedt

Echter, deze straffen zouden eerder de -vaak nietsvermoedende- betrokken examenkandidaten kunnen treffen, terwijl het juist de autorijschool zou moeten zijn, die moet worden gestraft.

Voorlopig is de invoering van de prestatieladder van de baan en zal men op zoek moeten naar alternatieven.

De uitslag van een praktijkexamen wordt in eerste instantie bepaald door de samenwerking tussen rijopleider en cursist, de kennis en vaardigheden van de rijopleider en de door beiden gehanteerde normering van de uitvoering van hun vaardigheden. Het is de taak van de rijopleider ervoor te waken dat zijn normering minstens gelijk is aan, maar het liefst hoger ligt dan die van het CBR en dat hij daarbij zijn cursist dezelfde eisen oplegt.

Het is slechts de taak van de examinator te beoordelen of de kandidaat voldoet aan de door het CBR gestelde normering.

Grotere kans van slagen

Met en zonder TTT

Weet je dat een kandidaat die eerst een Tussentijdse Toets (TTT) doet een grotere kans van slagen heeft tijdens het eerste rijexamen?

In 2023 deden 124.709 kandidaten hun eerste rijexamen, zonder dat zij vooraf een TTT hadden gedaan.
Daarvan waren er 58.378 in één keer geslaagd.
Dat komt neer op een slagingspercentage van 46,8%

In datzelfde jaar deden 105.783 kandidaten hun eerste rijexamen, die wél vooraf een TTT hadden gedaan.
Daarvan waren er 61.957 in één keer geslaagd.
Dat komt neer op een slagingspercentage van 58,6%

Het percentage dat mét TTT in één keer slaagt ligt dus zo’n 12% hoger!

2ToDrive

In 2023 waren er 19.647 examenkandidaten van 17 jaar die er bewust voor kozen om op vroegere leeftijd de rijopleiding te doen.
Een deel daarvan volgde een klassieke rijopleiding, anderen deden de Rijopleiding in Stappen (RIS).

De slagingspercentages bij deze jongeren, die tot hun 18e verjaardag eerst nog begeleid moeten rijden waren:

Eerste rijexamens klassieke rijopleiding: 60,8%

RIS-opleiding: 69,9%

En dat terwijl het landelijk gemiddelde over alle examens (1e plus herexamens) 52,2% bedroeg.

Een goede voorbereiding is het halve werk

Doe onderzoek

Een rijschool kiezen doe je niet uit een grabbelton en je volgt ook niet klakkeloos je vrienden die het ‘gezellig’ hebben tijdens hun rijlessen. Laat je vooral niet verleiden door die stoere of hippe lesauto.

TripleCheck pleit ervoor éérst goed onderzoek te doen naar de kwaliteit van de rijscholen die op jouw wenslijstje staan. Dat doe je zelf en/of samen met je sponsor, want alleen dan weet je waarvoor je kiest.

Gebruik hierbij de Rijschoolzoeker van het CBR en Check de Bevoegdheidspas van de rijopleider.

Goedkoop is duurkoop

Laat je niet verleiden tot het kiezen voor een rijschool met de meest aantrekkelijke tarieven. Het runnen van een autorijschool is een kostbare zaak, en die kosten moeten ergens door worden gedekt.

Eén of meerdere herexamens moeten afleggen, inclusief de extra lesuren om de tekortkomingen te verbeteren is een kostbare zaak. In één keer slagen met een iets hoger lestarief loont.

TripleCheck raadt jou aan je vooraf te verdiepen in de kosten voor theorie, praktijklessen en de examentarieven.

Neem een proefles

Waar mogelijk neem je eerst een proefles, of vraag je om een les van een andere cursist ter beoordeling te mogen bijwonen, om jezelf zodoende een beeld te kunnen vormen van de werkwijze van de rijopleider.

Een serieuze rijopleider zal daartegen geen bezwaar maken en zou jouw intitiatief juist moeten toejuichen.

Bekijk tijdens het meerijden vooral de wijze waarop de opleider dingen uitlegt, de prestaties van de cursist beoordeelt, feedback geeft en dit bijhoudt in zijn leerlingvolgsysteem.

Verdiep je in de examenresultaten

Nederland telt meer dan 6.500 autorijscholen, waarvan er uiteraard meer zijn in de dichter bevolkte gebieden, zoals de Randstad en de grotere steden.

Dit maakt het aanbod groot als je daar woont. Het maakt het voor de concurrenten vaak ook moeilijker om aan voldoende cursisten te komen. De enige optie is voor velen dan hun tarief lager te houden dan eigenlijk zou moeten. Er wordt dan niet voor een eerlijke prijs gereden. Voor sommigen kan dat betekenen dat er van de opbrengst maar weinig overblijft.

Een rijschool kies je op kwaliteit en niet op lestarief. Daarnaast is ook de betrouwbaarheid een belangrijke keuzefactor.

Bevoegdheidspas

Iedere rijopleider dient te beschikken over een bevoegdheidspas. Deze pas wordt afgegeven na het voltooien van de opleiding tot rijinstructeur.

De opleiding tot rijinstructeur bestaat uit verschillend fasen, waarbij hij theoretisch en praktisch zal moeten worden geschoold en daarvoor stages moet lopen en examens zal moeten afleggen.

De opleiderspas, of bevoegdheidspas, is het bewijs dat hij of zij voor bepaalde voertuigcategorieën bevoegd is les te geven. Deze bevoegdheden staan dus per voertuigcategorie op de pas vermeld.

In 2024 waren er 15.000 geldige bevoegdheidspassen. Die passen hebben een geldigheid van 5 jaar, waarin de opleider verplicht is een aantal dagdelen theoretische bijscholing te volgen om zijn kennis op peil te houden en/of te vergroten.

Daarnaast moet de rijopleider ook een praktische toets afleggen, waarbij hij wordt beoordeeld op meer dan dertig aspecten die te maken hebben met het lesgeven. Daarvoor zal hij een leerling zich beschikbaar moeten stellen om aan dit examen mee te werken. De opleider kan dan met deze leerling een ‘gewone’ les uitvoeren, waarin een onderdeel moet worden uitgelegd, die door de examinator zal worden getoetst op alle onderdelen die op die toetslijst zijn aangegeven.

Het niet behalen van deze toets na een herexamen betekent voor de rijinstructeur dat hij terug naar de schoolbanken zal moeten.

Om de geldigheid van de bevoegdheidspas te controleren van de rijopleider die op de wenslijst staat van te kiezen autorijscholen heeft het IBKI, het orgaan dat de bevoegdheidspassen uitgeeft, een ‘Bevoegdheidschecker‘. In deze database kan worden gezocht op naam van de opleider waarna vervolgens de verloopdatum van de bevoegdheidspas wordt getoond.

Het is daarom raadzaam vooraf goed te controleren of de opleider bevoegd is om les te geven. Is een opleider niet bevoegd, maar voert hij wel gewoon zijn werk uit, dan is het zaak om zo snel mogelijk op zoek te gaan naar een andere opleider, die wel bevoegd is.

Kwaliteitslabel

In de vorige eeuw bestonden er ANWB-erkende autorijscholen, waarbij die erkenning kon worden beschouwd als een kwaliteitslabel. Van de ongeveer 6000 autorijscholen waren er pakweg 300 die door de ANWB waren erkend.

Aan die erkenningsregeling werden hoge eisen gesteld, immers de naam ANWB was voor menig consument een zeer bekende en vertrouwde naam, waardoor de consument vaak koos voor een ANWB-erkende rijschool. De hoge slagingspercentages stonden garant voor een stevige basis en een grote kans in één keer het rijbewijs te behalen.
Totdat de ANWB besloot het heft in eigen hand te nemen, de erkenningsregeling ophief, en zelf met rijopleidingen begon, hetgeen niet in dank werd afgenomen door al die rijscholen die zo hard hadden gewerkt om die erkenningsregeling en de naam ANWB in de rijopleidingen zijn waarde te geven.

Men mocht vanaf toen de naam ANWB alleen nog gebruiken, wanneer men de leerlingen via de ANWB betrok en daarvoor een riante commissie aan de ANWB betaalde.

Het gevolg laat zich raden. Een enkeling, die verlies van leerlingen wilde voorkomen ging met de ANWB in zee, samen met een aantal grotere rijscholen die de lege gaten in de agenda wilden vullen met ANWB-leerlingen. De gevolgen waren rampzalig, voor de cursisten wel te verstaan. Er kwamen veel nieuwe opleiders bij die zichzelf nog helemaal niet hadden bewezen en de voormalige erkende opleiders kregen veel teleurgestelde herexamenkandidaten die de ANWB-rijscholen de rug toekeerden, en bij wie het nodige moest worden bijgeschaafd.

Na de ANWB-erkenning heeft nog korte tijd de SKR-erkenningsregeling bestaan, een onafhankelijk kwaliteitslabel, maar ook die ging na een paar jaar geruisloos ten onder.

Sindsdien bestaan er geen echte erkende rijscholen meer die door een onafhankelijke en betrouwbare organisatie worden erkend. Rijscholen die een dergelijk label voeren, maken misbruik van de goedgelovigheid van de consument, en labels als Bovag of SRB zeggen ook niets over enige kwaliteitsnorm. Beide instanties zijn branche-organisaties waarbij het label niets meer is dan een bewijs van lidmaatschap en geen bewijs van kwaliteit.
Er wordt door deze instanties wat betreft lidmaatschap niet of nauwelijks gekeken naar slagingspercentages en áls dat al wordt gedaan, dan neemt men genoegen met percentages van nog geen 30% om lid te mogen worden.

Het lijkt daarmee of contributie-inkomsten boven de belangen van de consument gaan, immers branche-organisaties zijn geen consumentenorganisaties die in jouw belang zouden moeten optreden.

Zie je dus een rijschool die schermt met een label ‘erkende rijschool’, neem die bewering dan met een flinke korrel zout en controleer vooral eerst de CBR Rijschoolzoeker op slagingspercentages van die autorijschool.

Er zijn ook rijscholen die misbruik maken van het CBR-logo, waarmee zij jou willen doen geloven dat zij door het CBR zijn erkend. Het CBR erkent geen rijscholen. Rijscholen die bij het CBR een examen voor hun leerlingen willen reserveren moeten bij het CBR zijn ingeschreven.

Specialisatie

Betreft het label een specialisatie, zoals een opleider die zich heeft toegelegd op bijvoorbeeld het werken met leerlingen met een beperking, zoals autisme of daaraan verwante aandoeningen, dan is dat een geheel ander label dan wat hiervoor werd benoemd.
Dan gaat het over een rijopleider die zich vrijwillig en uit interesse heeft gespecialiseerd in de begeleiding van leerlingen met een aandoening. Een aandoening die voor hen het leren autorijden een stuk moeilijk kan maken, maar met hulp van een specialist toch goed opgeleid kunnen worden.

Wist je dat?

Wist je dat er jaarlijks ongeveer 3000 praktijkexamens voortijdig worden afgebroken, omdat de aard, ernst of frequentie van de fouten van de kandidaat het te gevaarlijk maken voor de examinator en andere weggebruikers om het examen veilig te kunnen afmaken?

Het gaat dan bijvoorbeeld om kandidaten die meerdere ingrepen nodig hebben om op de weg te blijven. In sommige gevallen moet een examinator zelfs al ingrijpen nog vóór de auto het parkeerterrein van het CBR heeft verlaten.

In 2022 werden 2.668 praktijkexamens om deze redenen afgebroken, waarvan bij 20 rijscholen één op de 10 van hun kandidaten daarmee te maken kregen. Bij 4 van deze rijscholen gebeurde dit zelfs bij één op de 5 examenkandidaten.

Om de statistieken te kunnen omzeilen zijn er nog steeds autorijscholen, die op allerlei manieren slinkse constructies proberen te bedenken om hun slechte resultaten buiten beeld te houden. Zij laten bijvoorbeeld de kandidaat zelf het rijexamen aanvragen bij het CBR, of doen dat via één speciaal daarvoor ingeschreven rijschool.

Examenaanvragen kunnen alleen worden gedaan door een rijschool als de kandidaat die rijschool daartoe heeft gemachtigd iva MijnCBR. De examenkandidaat zou daarom bij het machtigen van de rijschool moeten controleren of de naam op het scherm overeenkomt met de naam die de rijschool gebruikt en die op het lesvoertuig staat.

Tot nu toe kunnen kandidaten nog steeds ook buiten een rijschool om bij het CBR een examenaanvraag indienen. Daarin gaat waarschijnlijk snel verandering komen.
Laat het jou (of een vriend of vriendin) dus niet gebeuren dat de opleider zegt dat je zelf de aanvraag moet verzorgen. Dan zouden alle alarmbellen moeten gaan rinkelen.