Zomaar een berichtje op Socials:
Zoek de fietser…
Opeens zag ik haar, maar veel te laat.
Het was al donker, toen ik die slecht verlichte weg inreed en mijn snelheid verminderde voor de verkeersdrempels, in die onoverzichtelijke bocht.
Daar was ze… Zomaar opeens… Vlák naast m’n auto…
Met haar donkere haar, haar donkere kleding en zwarte oma-fiets.
Het enige dat ik kon zien waren haar witte earbuds, waar ze waarschijnlijk haar favoriete hits op hoog volume beluisterde.
Misschien was ze 14. Misschien was ze 20. Misschien was ze wel jouw vriendin.
Misschien was ze jouw dochter. Misschien jouw zus. Misschien jouw kleindochter. Misschien jouw nichtje.
Vóór ik het wist schoot ze naar links. Zonder op of omkijken en zonder een hand uit te steken.
En voor ik het wist lag ze, met haar fiets, onder mijn wielen. En stortte de dood en immens diepzwart verdriet zich in de levens van iedereen die het meisje kende.
En ook in míjn leven. Want haar ouders zouden het mij nooit vergeven.
Ook al hadden ze hun dochter laten fietsen zonder goeie verlichting; IK zou voor hen levenslang ‘dat monster in die auto’ zijn.
En volgens de Wet ben IK als bestuurder aansprakelijk voor haar dood.
Maar, dankzij mijn snelle reactie en de perfecte remmen van mijn auto, kon ze gelukkig doorfietsen, levend en wel en onverlicht.
Mijn geschrokken getoeter beantwoordde ze, zoals het hormoon-gedreven pubers eigen is, met een verontwaardigd opgestoken ‘Fuck you’-middelvinger en uitgestoken tong en ze fietste verder, het duister in.
Op weg naar huis, waar haar ouders, onwetend van het gebeurde, blij zullen zijn geweest dat ze weer thuis was.
Het waren maar 5 krappe centimeters geweest, tussen veilig thuiskomen of nóóit meer thuiskomen.
5 Centimeters tussen ‘Hoi mam, ik ben weer thuis!’ of twee agenten aan de deur met de vraag: “Bent u de ouders van…?’
De moraal
De moraal van het verhaal zal iedereen duidelijk zijn, want als we jou ernaar zouden vragen dan zal jouw antwoord ongetwijfeld zijn dat je moet zorgen voor zichtbaarheid in het verkeer.
Dat je je licht moet aanzetten in het donker, dat je gezien moet worden…
Maar dat niet alleen…!
De moraal van dit verhaal gaat veel verder dan alleen maar dat licht voeren bij donker, of misschien zelfs nog iets dragen wat reflecteert.
Maar hee, wie draagt er op die leeftijd nu een reflecterend vestje in het verkeer?
Daar wil je toch niet dood in worden gevonden!?
In zo’n achterlijk reflecterende vestje!?
Nee joh, jij wilt als fietser véél liever dood worden gevonden zónder zo’n reflecterend vestje en zónder goeie en werkende verlichting op je fiets, toch…?
En nee joh, de moraal gaat hier nog véél verder!
De moraal van dit verhaal gaat ook over de oplettendheid van de automobilist, het kunnen en willen rekening houden met heel onverwachte situaties in het verkeer.
Momenten waar je er als automobilist écht snel bij moet zijn om schade, of nog erger, om letsel te voorkomen. En om overal op tijd bij te kunnen zijn moet jij ver vooruit kunnen zien én ver vooruit kunnen denken en dát, dát leer je nu weer alléén met een goeie rijopleider naast je. Iemand die zijn vak verstaat en wéét waarover het gaat.
Inzicht in het verkeer leer je niet alleen maar uit een boekje, inzicht ontwikkel je veel beter wanneer iemand de moeite neemt jou dingen uit te leggen, met praktische voorbeelden. Iemand die jou onderweg, tijdens de rijlessen, dingen aanwijst en jou bevraagt, naar dingen die mogelijk plots kunnen veranderen. Veranderingen waar jij misschien nóóit aan zou hebben gedacht. Totdat jouw opleider je erop wees… Die oplettendheid…
Foute vriendjes
Oplettendheid heeft ook foute vriendjes, die voor onoplettendheid zorgen. Die foute vriendjes heten afleiding. Afleiding in het verkeer door zaken die vaak helemaal niets met het verkeer zelf te maken hebben, maar wel van invloed zijn op jouw oplettendheid en de grens kunnen vormen tussen leven en dood. Dat kan stress zijn, dat kan piekeren zijn, dat kan ruzie thuis zijn, dat kan van alles en nog wat zijn…
Die foute vriendjes zijn dus niet alleen die earbuds op windkracht 10, waardoor iedereen in jouw omgeving moet meegenieten van jouw muziek. Het zijn ook de vrienden die jij straks meeneemt in de auto, leeftijdsgenoten, de mensen waardoor jij je gegarandeerd laat afleiden, of, als het écht tegenzit, degenen waardoor jij je laat ophitsen, tot harder rijden en ander risicovol gedrag. En dat laatste, dat toegeven aan die groepsdruk, dát hóórt nu eenmaal bij die jonge leeftijd van veel beginnende bestuurders. Dus óók bij jou!
En tot slot gaat de moraal van dit verhaal ook over team playing in het verkeer. Over communiceren en aandacht en vooral respect hebben voor elkaar. Over laten zien wat je van plan bent en je hand uitsteken voordat je iets doet en voorál over kijken of dat überhaupt wel allemaal kan.
Als fietser of voetganger behoor je tot de zwakkere, meest kwetsbare groep weggebruikers. Weggebruikers die beschermd zijn in het verkeer. Beschermd tegen voorál de eigen onvoorzichtigheid, onwetendheid, onachtzaamheid, onoplettendheid en nog veel meer van dat soort menselijke eigenschappen. Zélfs tegen ongeïnteresseerdheid, onwilligheid én arrogantie.
Maar één héél klein moment van onoplettendheid van een automobilist, veroorzaakt door afleiding of door verminderd zicht, al is dat maar door verblinding door een tegenligger, kan een héél groot verschil maken of die earbuds op tijd worden gezien of juist helemaal niet worden gezien.
Het kan tegelijkertijd ook voorgoed een einde maken aan die ongeïnteresseerdheid, onwilligheid en arrogantie…
Ter afsluiting
Fietsen in het donker blijft een dingetje, met allerlei haken en ogen. Maar ook autorijden in het donker is een dingetje en vraagt om extra aandacht, kennis, begrip en inzicht van de automobilist. Allemaal zaken die je kunt leren, mits…
Sinds de e-bike steeds meer terrein wint, van fat-bike tot gewone e-bike, zijn steeds meer van die fietsen voorzien van goede verlichting. Mits het allemaal werkt en niet op een schoolplein in de vernieling is geholpen. Verlichting die écht doet wat het doen moet. Zelfs remlichten zijn tegenwoordig bij veel fietsen standaard. Het enige wat misschien nog ontbreekt is een richtingaanwijzer.
Maar al die voorzieningen moeten wél handmatig worden aangezet. En dat moet je dan wél doen!
Ze werken nog niet automatisch, zoals in een auto, waar de verlichting vanzelf aangaat wanneer het donker wordt. Wellicht zou die een goed idee zijn, dat de RDW die fietsen niet alleen keurt op motorvermogen en opvoer-mogelijkheden, maar dat men ook meer andere belangrijke veiligheidsvoorzieningen vereist stelt.
Maar de e-bike heeft het nog steeds niet gewonnen van de traditionele oma-fiets. Waar dynamo’s al wel zijn vervangen door batterijen, die weer maar al te vaak niet worden vervangen en de fietser daardoor alsnog onverlicht rondrijdt. Daarnaast is er een veelheid aan rode en witte lampjes verkrijgbaar die je overal aan kunt vastzetten. Aan je rugzak, je kleding, zolang het maar zichtbaar is.
Die zichtbaarheid en kwaliteit van die enorme veelheid aan verkrijgbare lampjes laat ook nog heel veel te wensen over, maar de keuze die jij maakt, óf en wélke lampjes je koopt en gebruikt, die wordt óók nog steeds bepaald door diezelfde ongeïnteresseerdheid, onwilligheid en arrogantie…
