Waar begin jij mee?

Ben jij al bezig met je rijopleiding, en zo ja, welke volgorde houd jij aan? Eérst de theorie leren en pas na het behalen van het theoriecertificaat beginnen aan de praktijklessen, of geef jij er de voorkeur aan om het in omgekeerde volgorde te doen, eerst beginnen met praktijklessen en daarna zo snel mogelijk ook de theorie gaan leren?

Er zijn rijscholen die van hun leerlingen verwachten dat ze er éérst voor zorgen dat ze hun theoriecertificaat op zak hebben, vóórdat ze in de lesauto mogen stappen, en daar hebben zij zo hun redenen voor. Redenen waarop we straks terugkomen.

Het leren van de verkeerstheorie gaat de één gemakkelijker af dan de ander. Cursisten die leer- of concentratieproblemen hebben, hebben er vaak een flinke kluif aan. Het is immers best veel dat je moet leren. Het gaat niet alleen over de wetgeving, zoals regels over rijbewijzen, kentekenbewijzen en gedragsregels, maar het gaat ook over voertuigkennis, sociaal rijgedrag, milieu en nog veel meer.

Er is heel veel dat je moet weten en kennen, maar nog belangrijker, je moet het voorál begrijpen.

Het kan niet vaak genoeg worden gezegd: het leren van de verkeerstheorie gaat niet alleen over het opdoen van kennis, het gaat nog meer om begrip hebben van die kennis. Kennis en begrip zijn twee geheel verschillende zaken, maar het begrip blijkt vaak een ondergeschoven kindje te zijn.

Leermethode

Het leren van de theorie doet ieder op zijn eigen manier. Bij de rijschool zelf, klassikaal in een kleine groep samen leren met veel tijd voor persoonlijke aandacht en begeleiding, ideaal voor hen die moeilijk leren. Maar er zijn er ook, en steeds meer, die zich storten op online leren of het bekijken van video’s en maken van veel oefenvragen.

Wat de beste methode is, kan voor iedere leerling anders zijn. Feit is wel, dat als jij iemand bent die er enorm tegenop ziet en het voor je uitschuift, je toch nog steeds het beste af bent bij een goeie rijschool met die klassikale cursus waar je alles gedoseerd in hapklare brokken krijgt gepresenteerd.

Een cursus verdeeld over een aantal dagdelen, met huiswerkopdrachten die jou dwingen ermee bezig te zijn, met veel feedback en motivaties bij de regels en de gegeven antwoorden, het is de ideale manier om snel de kennis en het begrip te vergaren wat nodig is voor een succesvol examen.

Er staat voortdurend een stok achter de deur, die jou aanspoort je in te zetten om je best te doen en je huiswerk te maken.

Zo’n cursus mag dan wel een aantal weken duren, maar het geeft jou wel de kans de leerstof te laten bezinken. Precies zoals je dat ook gewend bent in het leerproces op school. Het heet niet voor niets een ‘rijschool’, waar je de kennis haalt. Het is geen fabriek, zoals die verdienmodellen waar in één dag een groep van 100 cursisten met trucjes wordt klaargestoomd om maar het juiste antwoord te kunnen geven op de examenvragen.

Met het geven van de juiste antwoorden op de examenvragen, zonder dat je eigenlijk goed begrijpt waar het over gaat, kun je wel dat certificaat halen, maar daarmee kun je alsnog in de praktijklessen niet uit de voeten. Dáár heb je juist het begrip nodig, dat je niet hebt meegekregen bij die spoedcursus.

Leerproblemen

Leren van taaie en saaie leerstof is niet voor iedereen even gemakkelijk. Ook zaken die afleiding geven of je uit je concentratie kunnen halen werken niet bevorderlijk tijdens een leerproces.

Je zult niet de enige zijn die eerst een tv-programma wil zien, voordat je jezelf ertoe kunt aanzetten weer in de boeken te duiken. Of het zijn kleine kinderen die aandacht nodig hebben en jou van het leren weghouden. Er is voor velen altijd wel een excuus om het leren uit te stellen, maar van uitstel komt maar al te vaak afstel.

Leer je thuis, online of van papier, dan moet je er écht voor gaan zitten. Zonder tv of radio en zonder anderen om je heen die voor afleiding kunnen zorgen. Leren doe je ook niet op je telefoon, waar je steeds wordt onderbroken door pushmeldingen van socials. Online leren doe je op een desk- of laptop, met een groot beeldscherm, waar de informatie overzichtelijk voor je staat, en je niet iedere drie seconden hoeft te scrollen.

Uitstelgedrag

Tot zover de leermethodes.

Het grootste probleem in de rijopleidingen, is het gebrek aan kennis en (daar is hij weer) het begrip van regelgeving in de praktijklessen.

Wanneer je begint aan het praktische deel van je rijopleiding ben je in eerste instantie nog bezig met het verkennen van de auto. De bediening, het op de weg houden van dat ding en de snelheidsregeling zijn jouw eerste uitdagingen. Maar vrij snel daarna komen die kennis en begrip van de regels ter sprake. Het verlenen van voorrang en het voor laten gaan (ja, dat zijn twee totáál verschillende dingen), hoe je moet reageren op verkeerstekens en vooral, hoe alle informatie op tijd en op de juiste manier binnen te krijgen.

Dat leren bedienen van die auto, dat kost een gemiddelde leerling maar een paar lessen en rijd je automaat, dan kan dat nog veel sneller gaan. Rijd je één- of tweemaal per week, dan ben je in no-time zo ver dat je met regelgeving aan de slag moet. 

En dan móet jij dat certificaat al hebben gehaald!

Heb je dat certificaat niet, dan stagneren de rijlessen, om de eenvoudige reden dat de kennis en het begrip ontbreken. En dat betekent stilstand in je vorderingen. En stilstand is achteruitgang, want je wilt dóór. Maar die opleider wil óók door! Die wil straks niet het verwijt krijgen dat hij jou ‘aan het lijntje houdt‘, omdat jij zo stom bent geweest het leren van de theorie steeds maar voor je uit te schuiven. Uiteraard kan de rijschool jouw praktijklessen pauzeren, maar dan zal een andere cursist jouw plaats innemen en dan moet er wel ruimte zijn om jouw straks weer in de agenda te kunnen inplannen. Een hoop gedoe voor een rijschool, alleen maar vanwege jouw uitstelgedrag.

Nu kun je doorgaan met het volgen van praktijklessen en het leren van die theorie voor je uitschuiven, met de gedachte dat je je ‘maar even gaat opgeven voor een 1-dagscursus’, maar ondertussen slinkt je budget. Vervolgens blijkt die snelcursus geen oplossing te zijn, want je bent gezakt met 4 fout op de inzichtvragen en je roept:

O… ik ben gezakt op maar 1 fout teveel!

Neen, je bent niet gezakt op ‘maar 1 fout teveel’, je bent gezakt omdat je een sukkel bent die alles voor zich uitschuift en/of voor de verkeerde oplossingen koos.

Lang verhaalt kort

Wat zijn de voordelen en wat zijn de nadelen?

Eérst theorie of tegelijk met de praktijk?

Wat zijn de voordelen van het éérst leren van de theorie?

Wat zijn de nadelen van het tegelijk doen tijdens de rijlessen?

Dat antwoord kun je eigenlijk zelf ook wel geven! Want jij bent de enige die van jezelf weet wat voor leertype jij bent.
Heb jij alles zelf goed in de hand en kun je heel goed zelf leren? Dan kan vooraf leren jouw oplossing zijn.
Ben je iemand die veel ondersteuning en uitleg nodig heeft, dan kan combineren met de praktijklessen een uitkomst zijn, maar wel vooraf alles (klassikaal) al zo goed mogelijk leren, zodat je alleen nog de punten op de i hoeft te zetten. En dat kan tijdens de rijlessen een uitkomst bieden.

Het nadeel van tegelijk doen als je zelf leert, dus niet klassikaal, is uitstelgedrag en daarmee een mogelijke aanslag op je budget. En dat is heel vervelend als dat budget beperkt is. Het groeit niemand op de rug!

Het nadeel van éérst doen, is dat jij, als je het goed wilt doen, er een aantal weken tijd voor zult moeten vrijmaken. Maar is dat eigenlijk wel een nadeel? Het leren van de theorie is niet iets wat je even vlug tussen neus en lippen door doet in één avondje en óók niet in één dag. Veel leerstof in je opnemen vraagt juist om tijd nemen en tijd geven om te laten bezinken. Dus doe een goeie klassikale cursus als je van jezelf weet dat je zo’n uitsteller bent, moeilijk leert of snel bent afgeleid, en persoonlijke begeleiding en aandacht nodig hebt. Zet voor jezelf die stok achter de deur!

Ben je iemand die wel goed kan leren, maar graag praktijkvoorbeelden ziet om bepaalde dingen beter te kunnen begrijpen? Begin dan alvast met de theorie bij een goeie rijschool, met een cursus van een paar weken, en combineer dat met praktijklessen, waardoor je onderweg meer een beeld kunt vormen van de realiteit én hoe je moet kunnen spelen met die regels. Práát erover met je opleider, stel vragen en laat hem of haar onderweg daar veel aandacht aan besteden. Dan snijdt het mes aan twee kanten. Leren, zien, ervaren het gaat allemaal tegelijk.

En dát, dat leer je nu alleen weer bij een échte vakman of vakvrouw. Een opleider met een hoge examenscore, die zich niet alleen maar bezighoudt met de technische bediening van de auto, maar met het veel belangrijker deel van de rijopleiding: het verkrijgen van inzicht.

Het gaat namelijk in de praktijk niet alleen over het begrijpen van, maar ook over het op tijd zien aankomen van. Het leren verkennen van je omgeving, de signalen herkennen en begrijpen wat die voor jou zouden kunnen betekenen.

Kortom, het leren begrijpen van het verkeer en de taal van de weg.

Mat dat stukje extra informatie zul jij ook beter voorbereid zijn op de inzichtvragen tijdens het theorie-examen.

Ter afsluiting

In opdracht van de overheid is onderzoek gedaan naar het functioneren van de rijschoolsector. Het grote aantal ongevallen waarbij voornamelijk beginnende bestuurders zijn betrokken en de lage examenscores hebben ertoe geleid dat de overheid aan de bel heeft getrokken en maatregelen wil nemen.

Uit dit onderzoek blijkt dat het anders moet, beter moet, en daaruit is het Nationaal Leerplan geboren. Het Nationaal Leerplan omvat een verbeterde, meer gestructureerde rijopleiding, een doorontwikkelde Rijopleiding in Stappen, waarbij ook gekeken is naar de theorie en de manier waarop deze de leerling wordt bijgebracht.

De conclusie die hieruit is getrokken kan voor veel theorie-examenkandidaten in de toekomst gunstiger uitpakken dat nu het geval is.

Het plan omvat namelijk twee aparte theorie-examens. Wát…!? Twéé…!? Hoor ik je nu al roepen? Ja, twee!

Het grote voordeel van een zogenoemd ‘getrapt’ examen, is dat je de kennis beter gedoseerd in stappen krijgt aangeboden, waarop je ook in stappen wordt getoetst. Uiteindelijk wordt het jou dus gemakkelijker gemaakt!

Heel simpel gezegd: Bij het eerste examen wordt de basiskennis getoetst en het tweede examen wordt het begrip en inzicht getoetst. Beide examens vinden plaats tijdens de praktijkopleiding. Net zoals jouw grootouders waarschijnlijk nog hun theorie-examen hebben moeten doen. Op dezelfde dag als het praktijkexamen, aansluiten op elkaar. Eérst het één, aansluitend het ander.

Het eerste deel leer je dus in de eerste fase van de rijopleiding. Het tweede deel leer je met veel praktische ondersteuning daarna, waarbij het tweede theorie-examen samenvalt met het afleggen van de Tussentijdse Toets. Je hebt bij dat tweede examenmoment ook veel meer begrip en inzicht in de praktijk opgedaan, waardoor het examen een stuk gemakkelijker zal gaan en de hoeveelheid waarop je wordt getoetst zal een stuk kleiner zijn.

Maar zover is het nog lang niet, helaas voor jou. Jij zult het nu nog allemaal in één keer moeten doen.

Onderstaand afbeelding geeft het opleidings- en toetstraject weer van de meest ideale manier van opleiden, zoals bedacht voor het Nationaal Leerplan.
Duidelijk aangegeven zijn de toetsmomenten waarop de theorie-examens zouden moeten plaatsvinden.