Rijschoolgegevens
Iedereen kent het CBR en nagenoeg iedere inwoner van Nederland heeft wel met het CBR te maken gehad of zal in de toekomst te maken krijgen met deze organisatie.
Het zal dan in de meeste gevallen gaan om het afleggen van een examen om een autorijbewijs te kunnen behalen. In het proces van rijopleidingen is het CBR de examinerende instantie, een overheidsorganisatie die valt onder het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W), en het CBR voert uit wat de Overheid heeft vastgesteld met betrekking tot onder andere de eisen voor het verkrijgen van een autorijbewijs.
De CBR Rijschoolzoeker, een website om rijschoolgegevens op te zoeken en hun examenscores te bekijken, bestaat al geruime tijd en is een vervolg op een rijschoolgids, een drukwerk dat het CBR in een ver verleden publiceerde. Deze gids bevatte een overzicht van de slagingspercentages van alle bij het CBR ingeschreven autorijscholen. De uitgave van deze gids ging niet zonder slag of stoot. Er zitten altijd juridische haken en ogen aan het publiceren van rapportcijfers van anderen. Er zijn altijd partijen die dergelijke gegevens als privégegevens beschouwen en van publicatie niet zijn gediend en verspreiding van hun scores daarom willen proberen te voorkomen.
Het gevolg bij de eerste publicatie was dan ook een golf van protest vanuit de rijschoolwereld. Het ging daarbij met name om rijschoolhouders die vonden dat ze als slecht presterend werden weggezet. Een veel gehoord excuus was dat men toevallig nét een slecht jaar achter de rug had en daarom enkele procentpunten lager scoorde dan het landelijk gemiddelde.
Een landelijk gemiddelde wat al decennia lang rond de 50% scoort. Dat wil zeggen dat ongeveer de helft van de examenkandidaten een herexamen moet doen. En een herexamen moeten doen kan in veel gevallen worden voorkomen door een goede rijopleider te kiezen.
Er zijn rijscholen die geheimzinnig doen over hun examenscores of op hun website roepen dat ze een zeer hoge score behaald hebben, terwijl die score slechts een paar procent hoger ligt dan het gemiddelde, dus vaak nog onder de 60% ligt. De vraag daarbij is wat de lezer onder ‘hoog‘ verstaat, wanneer je die 60% zou kunnen beschouwen als een 6 op een rapport. Alles lager dan een 6 mag dan worden beschouwd al een onvoldoende, al is men snel geneigd tot smokkelen en rekent men graag in tienden, om het cijfer vervolgens te mogen afronden tot een hoger cijfer. Iedere tiende lager dan een zes is in onze ogen onvoldoende.
Ook zijn er gerenommeerde namen, zoals de ANWB, die ook beweert een zeer hoog slagingspercentage te hebben. Of die bewering eer doet aan de werkelijkheid en juist is, dat mag je zelf onderzoeken.
Het verdient in ieder geval de aanbeveling om altijd zelf onderzoek te doen, de cijfers te controleren en niets zomaar klakkeloos als waar aan te nemen.
Dat geldt ook voor het bekijken van reviews.
Dus om niet bedrogen uit te komen zou jij, als toekomstige klant van een rijschool, je moeten verdiepen in de kwaliteit van de rijopleiding die jou te wachten staat.
Wat is de kans dat jij in één keer zult slagen voor het rijexamen, waarbij je wel in gedachten moet houden dat je niet moet worden opgeleid voor een examen, maar voor de taak die jou daarna te wachten staat. Net zoals je op school wordt voorbereid op een vervolgstudie en niet op een eindexamen.
Je kunt er een hoop geld en frustraties mee besparen.
Waarom het CBR rijschoolgegevens publiceert
Sinds de Wet open overheid (Woo) bestaat is iedere overheidsorganisatie, dus ook het CBR, verplicht om de burger inzage te geven in deze cijfers en om ze inzichtelijk te maken voor het publiek.
Met de groei van het gebruik van internet is in de loop der jaren de Rijschoolzoeker ontstaan. De Rijschoolzoeker biedt, zoals de naam het al zegt, de gebruiker de mogelijkheid om rijschoolgegevens op te zoeken. Dit zoeken kan op verschillende manier worden gedaan en hoe dit precies in zijn werk gaat, vind je in de uitleg in de Rijschoolzoeker zelf.
De voor jou belangrijkste rijschoolgegevens zijn de getoonde slagingspercentages voor de rijbewijscategorieën waarvoor de rijschool bij het CBR praktijkexamens heeft laten afnemen. Deze cijfers zijn opgedeeld in de score voor de eerste praktijkexamens en in een score voor de herexamens. Daarnaast zijn er nog meer details in cijfers beschikbaar, echter deze worden niet getoond in de Rijschoolzoeker, maar zijn te filteren uit de algemene open data die het CBR publiceert.
De getoonde resultaten in de Rijschoolzoeker zijn de cijfers gescoord over de afgelopen 12 maanden. Het zijn cijfers die ieder kwartaal worden bijgewerkt.
Ook wordt de gemiddelde score van de gehele examenplaats aangegeven. Dus van alle rijscholen tezamen die daar examens hebben laten afnemen. Daarmee kun je zien of een rijschool hoger of lager dan het gemiddelde scoort. De gemiddelde examenscore kan per examenplaats flink verschillen.
Zo scoorde de examenplaats Barendrecht over 2024 een schamele 39%, maar Maastricht een flinke 66%. Een fors verschil.
Voorts tonen de zoekresultaten of een rijschool een theorie-opleiding verzorgt, de contactgegevens en, in het geval van de opleiding voor personenauto, kan zichtbaar worden gemaakt of deze ook les aanbiedt in een automaat. Maar daarnaast kan er ook op rijles in een aangepaste lesauto worden gefilterd. Speciaal voor mensen met een lichamelijke beperking die willen leren autorijden.
Het zoeken kan op naam van de rijschool zelf, maar het systeem toont ook een overzicht van alle rijscholen die binnen een variabele afstand van een opgegeven plaatsnaam zijn gevestigd. Het overzicht toont jou dus een lijst van alle rijscholen die binnen dat gebied actief zijn. De radius van de straal, waarbinnen die rijscholen te vinden zijn, kan door de gebruiker worden aangepast in de filters en vergroot of verkleind.
De meest voor de hand liggende plaatsnamen in een zoekopdracht zijn de (woon)plaats van de gebruiker, of de examenplaats waar de gebruiker praktijkexamen wil gaan afleggen. Want waarom zou je niet op eigen gelegenheid naar een examenplaats willen reizen en vervolgens daar in de lesauto te stappen, wanneer je wat verder van een examenplaats woont. Het scheelt je een boel aan verloren lestijd.
Het CBR geeft met De Rijschoolzoeker inzage in alle rijbewijscategorieën waarin een autorijschool kandidaten opleidt en praktijkexamens laat afnemen bij het CBR.
De belangrijkste categorie vormt hierbij de gegevens voor de kandidaten die een examen hebben afgelegd voor de categorie B, personenauto. Dat is immers het meest begeerde rijbewijs dat iedereen vanaf zijn of haar 17e verjaardag kan behalen.
Waarom je de Rijschoolzoeker zou moeten gebruiken
De ervaring leert dat veel beginners zich aanmelden bij een autorijschool:
- die ze van naam kennen en/of omdat er een bekende rijles heeft gehad
- die vlakbij hun huisadres is gevestigd
- waarnaar ze zijn doorverwezen door vrienden of bekenden
- die een flitsende lesauto hebben
- die een aantrekkelijke aanbieding heeft
Veel van de hierboven genoemde beginners komen er in de loop van de rijopleiding achter dat ze de verkeerde keuze hebben gemaakt.
Dat kan zijn nadat ze meerdere malen zijn gezakt voor het rijexamen of bijvoorbeeld omdat ze zich realiseren dat de kwaliteit van de rijlessen beneden de maat is.
De genoten korting die ze als winst beschouwden blijkt dan veelal ook nog eens een verlies in het kwadraat te zijn geworden. Dit komt omdat zij meerdere examens en veel extra rijlessen nodig hebben gehad vooraleer ze besluiten van rijschool te veranderen of uiteindelijk het rijbewijs hebben gehaald.
Frustraties die hadden kunnen worden voorkomen als men direct een betere rijschool had gekozen door de Rijschoolzoeker te gebruiken.
Het gebruik van de Rijschoolzoeker heeft meerdere voordelen.
Zo kun je bijvoorbeeld precies zien welke rijscholen er in en rondom jouw woonplaats actief zijn, waarbij de zoekafstand standaard staat ingesteld op 10 km rondom de gekozen plaatsnaam.
Veel van deze getoonde rijscholen zijn vaak bereid hun leerlingen binnen een bepaalde straal van hun vestigingsadres te halen en brengen, al hanteert nagenoeg iedere rijschool daarbij wel limieten. Maar er zijn ook rijscholen die hun leerlingen alleen laten in- of uitstappen op vaste locaties, zoals op een OV-station. Dit doen zij om het tijdverlies door halen en brengen tot een minimum te beperken en de lestijd zo veel mogelijk te besteden in het oefengebied, veelal ook examengebied genoemd, het afgebakende gebied waarbinnen de examinator blijft bij het afnemen van het rijexamen.
Ook kun je zoeken op de naam van een examenplaats in jouw omgeving. Woon je tussen twee examenplaatsen in, dan is het raadzaam om beide examenplaatsen te vergelijken. Als je de namen aanklikt van enkele rijscholen die jou bekend zijn, zal het je vast opvallen dat er rijscholen zullen zijn die in meerdere examenplaatsen rijexamens laten afnemen. Terwijl andere rijscholen juist kiezen voor één vaste examenplaats.
Het laten afnemen van rijexamens in meerdere plaatsen kan te maken hebben met de lange wachttijden om examens te kunnen reserveren, waarbij men in een andere examenplaats eerder terecht kan.
De score van de examenresultaten die je bij iedere rijschool ziet staan, zouden voor jou leidend moeten zijn bij het kiezen door wie jij je straks laat opleiden.
Hoe hoger de score voor de eerste rijexamens, hoe groter de kans is dat jij je rijbewijs in één keer zult halen.
Kijk daarbij wel naar de score voor de éérste praktijkexamens, want jij wilt dat rijbewijs in één keer halen, toch…?
De score voor de herexamens geeft aan hoe groot de kans is dat je twee-, drie- of viermaal mag afrijden.
Het is dan wel handig om het overzicht te sorteren van hoog naar laag, zodat je meteen alle hoge scores bovenaan hebt staan. Ook kun je in de filters nog aangeven hoeveel examens er minimaal of maximaal zijn afgenomen. Maar dat zijn dan wél de eerste en alle herexamens bij elkaar. Het vergemakkelijkt in ieder geval het vergelijken van de rijscholen en hun resultaten wanneer de lijst iets korter is.
Nog een handig gegeven is het zicht dat je hebt op de gemiddelde score van de examenplaats.
Omdat jij je nu weet dat deze score jouw gemiddelde slagingskans weergeeft voor de betreffende examenplaats, zou je deze score ook kunnen gebruiken bij het kiezen van de stad waar jij straks rijexamen wilt gaan doen. De verschillen tussen de scores per examenplaats kunnen, zoals eerder al is aangegeven, vrij groot zijn.
Let op, het examencentrum in Enschede is in 2024 gesloten, de praktijkexamens worden nu afgenomen in Hengelo.
Het zal je bij het bekijken van de scores opvallen dat van de 54 examenplaatsen die ons land telt er maar een handvol examenplaatsen is die hoger scoren dan 60% en er meer dan 10 plaatsen zijn die lager scoren dan 50% (en zelfs lager dan 40%!) en dat deze laag scorende steden vrijwel allemaal in en rondom de Randstad zijn gelegen.
De Rijschoolzoeker helpt jou met deze gegevens dus niet alleen om een autorijschool met een grote kans op slagen te kiezen, maar ook een examenplaats waar de kans van slagen hoger ligt dan in een andere stad. Bij elkaar opgeteld zullen twee hoge scores jou ook een extra grote kans op direct succes bij het afleggen van je rijexamen geven.
De waarde van de cijfers
Een score die je in de Rijschoolzoeker ziet heeft ook nog eens een bepaalde waarde.
Het liefst kies je voor een rijschool (en examenplaats) met een hoge score, maar de waarde van die score wordt bepaald door nog een ander gegeven. Dit gegeven is het aantal examens dat is afgelegd, waaraan de score is verbonden.
Een rijschool die bijvoorbeeld maar 4 eerste praktijkexamens heeft laten afnemen, waarbij een score is gehaald van 75%, verdient voor die score een geheel andere statistische waarde dan een rijschool die 200 examens heeft laten afnemen, waarbij dezelfde score van 75% is gehaald. Het grote aantal eerste praktijkexamens geeft namelijk een veel hogere waarde aan de score, omdat het een zeer stabiele score is. Immers, hoe meer praktijkexamens er worden afgenomen hoe moeilijker het wordt een stabiele hoge score te behalen. Je kunt dit de relatieve zekerheid noemen op een succesvol eerste examen.
Een hoge score op een groot aantal examens geeft vaak ook aan dat er meerdere opleiders betrokken zullen zijn geweest bij dit resultaat. Hoe hoger het aantal eerste examens (en herexamens) hoe groter de rijschool vaak zal zijn. En vaak worden de hele hoge scores behaald door die kleinere rijscholen.
Aan de andere kant, tref je een kleine rijschool, een eenmanszaak, met relatief veel examens, waarbij de score laag is voor zowel de eerste als de herexamens, dan kun je er vanuit gaan dat kandidaten veel te snel op examen worden gestuurd en ook veel te snel weel herexamen doen.
Dus om een kleinere rijschool goed op waarde te kunnen inschatten is het belangrijk dat je rekening houdt met nóg enkele factoren.
De grootste factor is hierbij het aantal cursisten dat die rijschool jaarlijks kan opleiden. Wat past er in de agenda van iemand die alleen werkt.
Daarnaast geldt de duur van een rijles als tweede factor. Duren de lessen 60 (of zelfs korter) of 90 minuten (of langer)? Immers, een rijschool die ver van de examenplaats is gevestigd en daardoor veel tijd kwijt is aan het heen en weer reizen van en naar het examengebied, zal weinig hebben aan lessen van 60 minuten en eerder kiezen voor 90 minuten of misschien nog wel langer.
Een langere lesduur resulteert daarom vaak in minder eerste praktijkexamenkandidaten per jaar.
Daarom is het van belang om de score te bekijken op tenminste 20 eerste praktijkexamens, een aantal kandidaten dat een kleinere rijschool met een langere lesduur veelal wel zal halen.
Wordt er echter in de rijschool part-time gewerkt, dan kan het aantal iets lager zijn. Tref je een rijschool met een hoge score op een iets kleiner aantal kandidaten, dan is het altijd verstandig om telefonisch contact te zoeken en te onderzoeken met wie je te maken hebt.
Houdt er wel rekening mee dat een beginnende autorijschool pas zichtbaar wordt in het kwartaal volgend op het eerste rijexamen dat de rijschool bij het CBR heeft laten afnemen. Het kan ook enige tijd duren voordat er meer rijexamens zijn afgelegd om je een redelijk beeld te kunnen vormen van de prestaties.
Op zoek naar de klik met de rijinstructeur
Voor iedereen zal de klik een belangrijke factor vormen bij het kiezen van de rijopleider. De meeste cursisten moeten er al gauw minimaal 40 uur naast zitten en als de klik ontbreekt, dan zit je niet prettig.
Maar aan een zeer empathische rijinstructeur met engelengeduld, die veel tijd neemt om alles uit te leggen, of de gezellige twintiger, met een flinke dosis humor naast je, waarmee je zoveel lol hebt tijdens de rijlessen, heb je niet veel als de examenscore bij die rijinstructeur heel laag ligt. Engelengeduld of humor alleen helpen jou niet (in één keer) aan het rijbewijs. En iedereen die kan rekenen, weet wat het kost om een paar maal herexamen te moeten doen.
De klik is dus wel van belang, maar de basis tot succes blijft altijd de score, dus de grootte van de kans op dat succes.
Leren autorijden gaat over veel meer dan alleen leren sturen, schakelen en parkeren.
Leren autorijden vraagt om veel inzet, van jou én van jouw rijopleider, dus accepteer alle feedback als zakelijke feedback, bedoeld om jou naar een hoger niveau te krijgen en niet als persoonlijke kritiek.
Niet iedere rijles is een leuke les. Wanneer jij met je gedachten ergens anders zit, bijvoorbeeld vanwege privé-omstandigheden, dan zul je een les kunnen hebben waarin je veel fouten maakt en maar weinig wil lukken.
Het is dus een kwestie van relativeren en accepteren dat er altijd een moment kan zijn waarop je niet 100% jezelf bent en dus ook niet voor 100% zult presteren.
Leren autorijden gaat over hard werken en soms moeten afzien, en dat kan veel van jou vragen.
Hoe harder jij werkt, hoe meer uitdagingen jou door de opleider worden voorgeschoteld, hoe sneller jij groeit en hoe eerder jij aan het rijexamen toe zult zijn. Dus hoe meer je uiteindelijk bespaart op de kosten voor je rijopleiding.
Dus gebruik de Rijschoolzoeker, kies voor een hoge score, neem een proefles, of misschien wel een paar proeflessen bij verschillende hoog scorende rijscholen, en ga op zoek naar de beste klik.
