Tussentijdse Toets en CBR Rijexamen
Een goede voorbereiding is het halve werk
Hoe vraag je een praktijkexamen aan?
Heb jij een geldige DigiD?
Hoe machtig je de rijschool?
Hoe vul je de Gezondheidsverklaring in?
Welke examens, toetsen en testen zijn er?
Is jouw ID nog geldig op de examendag?
Hoe lang is mijn vrijstelling geldig?
Fouten maken en toch geslaagd zijn?
TripleCheck | Van TTT tot Praktijkexamen
Wie aan een rijopleiding begint zal op enig moment rijexamen willen doen en wie slim is doet eerst nog een Tussentijdse Toets (TTT).
Niets is zo frusterend dan te denken dat je je goed hebt voorbereid en je er vervolgens op de dag van het rijexamen achterkomt, dat je niet mag afrijden omdat er iets ontbreekt, iets is misgegaan in de procedure of dat er iets mis is met de examenauto.
Een goede voorbereiding is belangrijk om frustraties te voorkomen.
Daarnaast kan het zijn dat jij zelf degene bent die een examen of toets moet afzeggen. Is daarbij sprake van overmacht, zoals ziekte, bevalling of een sterfgeval, dan zijn er procedures om het betaalde examengeld (gedeeltelijk) terug te ontvangen.
We nemen de proces van aanvraag tot aan het uitslagformulier met je door, zodat jij niets vergeet!
DigiD
Veel online procedures vragen om een veilige identiteitscontrole. Daarvoor bestaat DigiD, een digitale controle van jouw identiteit. Je DigiD zul je op meerdere mementen nodig hebben. Alle informatie met betrekking tot de aanvraag of verlenging van een DigiD vind je op digid.nl.
Adresgegevens
Zorg ervoor dat je bij het invullen van documenten of formulieren altijd het juiste adres invult waar je officieel staat ingeschreven. Ben je (tijdelijk) uit huis wonend, maar sta je in de Basisregistratie Personen (BRP) nog officieel geregistreerd op het adres van je ouders of verzorgers, gebruik dan dat adres.
Geldigheid Identiteitsbewijs en/of verblijfsvergunning
Met een ongeldig identiteitsbewijs of verblijfsvergunning zal geen TTT of rijexamen worden afgenomen.
Vlak voor het afrijden plots je ID kwijt? Verloren of gestolen? Dan moet je dit doen!
Je dient er altijd voor te zorgen dat, op de dag van afleggen van een toets of rijexamen, je ID en verblijfsvergunning geldig zijn. Let dus op de geldigheidsdatum en begin tijdig met de verlengingsprocedure, daarbij rekening houdend met eventuele vertraging door bijvoorbeeld feestdagen.
Denk er ook aan dat een onleesbaar of ernstig beschadigd document als ‘ongeldig‘ kan worden beschouwd.
Lees hier meer over identiteitsbewijzen en verblijfsdocumenten.
Rijbewijstips
Het CBR doet al het mogelijke om aspirant automobilisten in de juiste richting te sturen, zoals hen de weg wijzen naar de betere autorijscholen, examens aanpassen aan kandidaten die ergens moeite mee hebben en zelfs tips geven om geld te besparen.
De tips op een rij:
- Kies een goede rijschool, dat is niet altijd de goedkoopste.
- Check vooraf het slagingspercentage van je rijschool
- Zet vooraf de kosten voor je rijbewijs op een rij
- Bepaal samen met je instructeur hoeveel rijlessen je nodig hebt
- Vergelijk vooraf de kosten van een rijles-pakket of losse lessen
- Bereid je goed voor om in één keer je rijbewijs te halen
- Vraag gemakkelijk je theorie-examen aan op Mijn CBR en bespaar kosten.
- Besteed genoeg tijd aan het leren voor je theorie-examen en vergeet niet om hetgeen je hebt geleerd te blijven herhalen
- Stuur op tijd een Gezondheidsverklaring op
- Een Tussentijdse Toets maakt de kans om te slagen groter
- Overleg met je instructeur wanneer je klaar bent om rijexamen te doen
- Als je extreem zenuwachtig bent, kies dan voor een faalangst-rijexamen
- Laat je examinator zien dat je veilig en zelfstandig rijdt, perfect hoeft niet
- Gezakt voor je rijexamen? Overleg met je instructeur over het vervolg
- Wil je van rijschool veranderen, trek dan zelf de machtiging van de rijschool in
Bekijk ook de tips van de examinator.
Verdiep je in de exameneisen
Iedere examenkandidaat wordt zowel tijdens de Tussentijdse Toets als bij het Rijexamen op zijn kennis, begrip en vaardigheden getoetst aan de hand van de Rijprocedure, het handboek voor de rijopleider, de examinator én de examenkandidaat.
Daarom dient hij of zij óók te worden opgeleid volgens datgene wat in de Rijprocedure beschreven staat.
Gezien de landelijke cijfers met betrekking tot de examenresultaten, lijken veel rijopleiders een eigen mening te hebben over de uitvoering van wat er in de Rijprocedure staat beschreven. Ook lijken ze weinig kennis te hebben van de eisen die het CBR stelt aan de uitvoering van de rijtaken.
Hier ontdek je meer over de Rijprocedure.
Doe de Tussentijdse Toets
Wat kost een examen of toets?
De tarieven voor een TTT of rijexamen kunnen per autorijschool verschillend zijn. Soms zijn de verschillen heel groot.
De tarieven voor een toets en examen worden niet alleen bepaald door de kosten die het CBR in rekening brengt voor het gekozen product, maar ook door de kosten die de rijschool maakt.
Waaruit kunnen toets- of examenkosten bestaan?
- de huur van het examenvoertuig
- de kosten die het CBR rekent voor de toets of het examen
- de toeslag die het CBR berekent voor bijzondere examens*
- eventuele reserveringskosten die de opleider in rekening brengt
- eventuele kosten voor het voorrijden naar het examen toe (zoals een extra rijles naar de examenlocatie)
- overige kosten (zoals verloren lestijd na afloop van een examen door het moeten thuisbrengen van de kandidaat)
Daarnaast heb je zelf ook nog kosten gemaakt voor het invullen van de Gezondheidsverklaring, welke overigens eenmalige kosten zijn.
*) Er worden andere tarieven gehanteerd voor onder andere het faalangstexamen en een nader onderzoek.
Hoe werkt de examenaanvraag?
Machtigen van de rijschool
Vóórdat jouw rijschool voor jou een TTT of rijexamen kan aanvragen moet jij jouw rijschool eerst machtigen om dit te mogen doen. Dat doe je via MijnCBR.
Let daarbij op of de rijschoolnaam en het rijschoolnummer overeenkomen met de naam die de rijschool voert.
Wijkt de naam veel af van de gebruikte naam, controleer dan eerst waaróm de rijschool een andere naam gebruikt.
Let op! Een rijschool kan alléén een TTT of rijexamen aanvragen wanneer jij in het bezit bent van het theoriecertificaat! Ook moet je de Gezondheidsverklaring hebben ingediend.
TOP-Internet
De examenaanvraag doet de autorijschool in het examenreserveringssysteem van het CBR, dat ‘TOP-internet‘ wordt genoemd. In dit systeem stelt het CBR voor een bepaalde periode een aantal examenblokken beschikbaar voor de verschillende examenlocaties en examencategorieën (A, AM, B, etc).
Hiermee kan een autorijschool een bepaalde tijd in de toekomst vooruitkijken en examenblokken reserveren voor kandidaten waarvan kan en mag worden verwacht dat zij op dat moment rijvaardig genoeg zullen zijn voor een voldoende examenuitslag.
Elke bij het CBR ingeschreven autorijschool beschikt over toegang tot dit systeem, dat (net als MijnCBR) toegankelijk is van maandag tot en met zaterdag tussen 6 uur ’s morgens en middernacht. Op zondag is dat van 13.00 tot 24.00 uur. ’s Nachts is het systeem wegens onderhoud gesloten en worden dagelijks nieuwe examenblokken beschikbaar gesteld.
Vroege vogels, opleiders die de moeite nemen vroeg in de ochtend direct bij het openen in te loggen op TOP-internet, hebben de eerste keuze in het aanbod van examenblokken. Wie het eerst komt, het eerst maalt.
Wie later op de dag pas inlogt, zal het moeten doen met de ‘kruimels’, de examenblokken (op de minder mooie tijden of verder weg in de toekomst) die nog over zijn en met wat geluk worden er later op de dag nog nieuwe toegevoegd.
De autorijschool selecteert de examenkandidaat aan de hand van o.m. zijn kandidaatnummer en maakt de keuze voor de dag en tijd uit de beschikbare examenblokken die vallen onder de gewenste categorie.
Betreft de aanvraag een herexamen, dan wordt de kandidaat pas in het systeem getoond nadat zijn uitslag van het voorgaande examen in het systeem is verwerkt.
De examenvoorwaarden
Voor het afleggen van een examen is het van belang dat je op de hoogte bent van de examenvoorwaarden, de huisregels en het sanctiereglement.
Als examenkandidaat verklaar je voorafgaande aan het examen dat je op de hoogte bent van de voorwaarden, de regels en het reglement.
Als een examenkandidaat de huisregels schendt, een gedraging vertoont zoals genoemd in het sanctiereglement en/of de aanwijzingen en verzoeken van CBR medewerkers niet opvolgt, legt het CBR een sanctie op conform het sanctiereglement.
Een examen kan worden afgebroken en/of ongeldig worden verklaard als de jij bij het afleggen van dat examen in strijd handelt met de huisregels, (een) gedraging(en) vertoont als bedoeld in het sanctiereglement en/of de aanwijzingen en verzoeken van CBR medewerkers niet opvolgt.
Afhankelijk van de aard van de overtreding van de genoemde regels, kan het CBR een kandidaat voor een bepaalde tijd uitsluiten van het doen van examen.
Het CBR is daarbij niet aansprakelijk voor kosten en/of schade die de kandidaat in voornoemd geval moet maken, respectievelijk lijdt.
Het CBR doet ook aangifte van een vermoeden van of geconstateerde fraude, dan wel enig ander strafbaar feit.
Examen doen in een andere taal
Het CBR biedt examenkandidaten de mogelijkheid examen te doen in hun eigen taal.
Daartoe dient de examenkandidaat zelf voor een beëdigd tolk te zorgen. Ook de kosten voor de tolk zijn voor rekening van de kandidaat zelf. Daarnaast geldt voor een examen met tolk een ander tarief dan het reguliere tarief..
De examenkandidaat mag niet zomaar iemand meenemen om te vertalen, hij mag alleen een beëdigd tolk meenemen naar het praktijkexamen. Hij moet deze tolk zelf inhuren. Dat kan via één van de goedgekeurde tolkenbureaus. De tolk moet op verzoek van de examinator zijn tolkenpas kunnen tonen. Daarnaast moet de tolk de taal van de kandidaat en de Nederlandse taal voldoende beheersen, zodat het praktijkexamen vlot en doeltreffend kan worden afgenomen.
Als een kandidaat een tolk wil meenemen naar het praktijkexamen, dan geeft zijn rijopleider dit aan bij het aanvragen van het examen.
Heeft de kandidaat een gebarentolk nodig, dan dient hij zelf een gebarentolk te regelen die geregistreerd is in het Register Tolken Gebarentaal en Schrijftolken.
Heeft de kandidaat recht op een vergoeding van tolkuren, dan dient hij voor deze vergoeding te gaan naar de website van het UWV.
Wachttijden voor (her)examens
Gedurende het jaar kunnen wachttijden voor examens variëren. De wachttijden voor een Tussentijdse Toets of een eerste praktijkexamen zijn anders dan voor een herexamen.
Ook kan er verschil zitten in de wachttijden voor een eerste keer herexamen doen en een volgende herexamen doen.
De wachttijd kan worden beïnvloed door seizoensverschijnselen, zoals:
- extra aanvragen in de aanloop naar de zomervakantie*
- extra drukte door inhalen van uitgestelde examens door weersomstandigheden
- extra drukte door andere factoren
In extreme situaties kan de wachttijd soms oplopen tot wel 20 weken.
Het verdient de voorkeur om ook in andere omliggende examenplaatsen te kijken naar de wachttijden, vooral wanneer je gebonden bent aan een einddatum waarbinnen je de toets of het examen wilt hebben afgelegd.
*) Laat je niet verleiden door in de aanloop naar de zomervakantie overhaast examen te doen omdat je zo graag met de auto op vakantie wilt. Doe alleen examen wanneer je er écht klaar voor bent.
Sinds 10 juli 2023 gelden de volgende regels:
- Zak je de eerste keer? Dan kun je op zijn vroegst na 2 weken weer afrijden.
- Zak je twee keer of vaker? Dan kun je op zijn vroegst na 7 weken weer afrijden.
Met deze regels wil het CBR stimuleren dat je je beter voorbereidt op het examen. Dan stijgt het slagingspercentage en daalt het aantal herexamens. Zo komen kandidaten sneller aan de beurt.
Meerijden opleider bij een toets of rijexamen
Wanneer je een Tussentijdse Toets gaat afleggen is het vanzelfsprekend dat jouw eigen opleider de toets bijwoont, dus meerijdt.
Hij zal ten eerste moeten bekijken hoe jij je gedraagt wanneer er een examinator naast jou plaatsneemt. Gedraag jij je duidelijk anders, door bijvoorbeeld extra spanning? Maak je daardoor fouten die je tijdens de lessen niet of veel minder vaak maakt, en zo ja, welk soort fouten zijn dat, hoe ernstig zijn ze en hoe vaak komen ze voor?
Jouw opleider zal jou na de toets extra moeten trainen op die onderdelen én hij zal samen met jou moeten overleggen of je baat zult hebben bij een faalangstexamen.
Tijdens ieder praktijkexamen is het vanzelfsprekend dat jouw opleider jou begeleidt en dus de rit bijwoont, om dezelfde redenen als hiervoor omschreven. Mits jij daarmee akkoord bent.
Daarnaast is voor jouw rijopleider iedere toets of examen een leermoment. Ook hij ziet wat er fout of minder goed gaat, hij reflecteert dat op zichzelf en toetst al jouw collega-cursisten op de problemen die hij bij jou zelf heeft waargemomen en/of die de examinator na afloop met jullie heeft besproken.
Hoe meer jouw opleider luistert naar en meedenkt over hetgeen een examinator bij een toets of examen aan tips aandraagt, hoe beter hij de normering van de Rijprocedure zal begrijpen en hoe hoger de kwaliteit van zijn opleiden zal worden. Als hij alleen moet afgaan op hetgeen wat staat vermeld op het uitslagformulier dan mist hij hoogstwaarschijnlijk veel belangrijke informatie.
Omdat niet iedere examinator voor eeuwig in dienst blijft van het CBR, met pensioen gaat, van baan of intern van functie verandert, zullen nieuwe examinatoren moeten worden aangenomen en opgeleid.
De praktische opleiding gebeurt ook door het bijwonen van en onder toezicht afnemen van examens. Dit betekent dat er examens kunnen zijn waarbij twee examinatoren tegelijkertijd jouw examen zullen bijwonen en er geen plaats is voor jouw opleider om te kunnen meerijden.
Daar is géén andere oplossing voor en daarin kun jij niet kiezen.
Het is, wanneer de stagiair (de examinator in opleiding) naast jou komt zitten en de mentor (de eigenlijke examinator) achterin plaatsneemt, nog steeds de mentor die de uiteindelijke beslissing neemt over de uitslag van het examen. Het zal veelal de stagiair zijn die de introductie doet en na afloop met jou de rit doorneemt en jou de uitslag mededeelt.
Jouw eigen opleider zal wel aanwezig zijn bij de kennismaking, hij zal jou begeleiden naar de auto en zal ook weer aanwezig zijn bij de nabespreking en de uitslag van het examen.
Het lesvoertuig en het examenvoertuig
Het lesvoertuig
Het voertuig waarin je de praktijklessen hebt gehad is het voertuig waarmee je vertrouwd bent geraakt. Het is het voertuig waar je blindelings alle knopjes en schakelaars weet te vinden en waarvan je weet hoe de pedalen en versnellingspook aanvoelen als je ze bedient.
Het is ook het voertuig waarvan je inmiddels de afmetingen kent en de eigenschappen wat betreft optrekken, afremmen en hoe het reageert in bochten.
Het is ook het voertuig waarbij je regelmatig onder de motorkap hebt gekeken en alle controlepunten blindelings kunt aanwijzen en benoemen.
Het examenvoertuig
Is jouw examenvoertuig straks hetzelfde voertuig als waar je al die lessen in hebt gereden? Of krijg je plots een andere of nieuwe auto vlak voor het examen?
Al is het nieuwe voertuig van hetzelfde merk en model, iedere auto is anders, voelt anders, reageert anders en rijdt anders. Zeker voor een beginner.
Daar wil je toch wel op tijd aan gewend zijn als je een examen voor de boeg hebt.
Het kan iedereen overkomen, dat het lesvoertuig schade of een ernstig mankement oploopt, en de examankandidaat een geheel ander vervangend examenvoertuig krijgt aangeboden.
Maar er vanuitgaande dat je gewoon in je oude vertrouwde lesauto het examen gaat afleggen, is het raadzaam om samen met de opleider de auto ruimschoots voor de examendag eens goed onder de loep te nemen. Zijn er mankementen zichtbaar of voelbaar, die vooraf nog verholpen moeten worden? Al is het maar om te voorkomen dat er tijdens de examenrit een technisch probleem ontstaat.
Check, DoubleCheck, TripleCheck…!
Ieder examenvoertuig moet voldoen aan een aantal eisen, vastgesteld door het CBR in het Vademecum voor de rijschoolhouder.
Als bestuurder van het examenvoertuig is het ook jouw taak om het voertuig te controleren voor je ermee op stap gaat.
Afgebroken of niet gereden examen
Een examen kan niet worden gereden wanneer de examinator tijdens de controle voor vertrek een mankement constateert aan de examenauto die het rijden volgens de regels en de voertuigeisen onmogelijk maken.
Daarnaast kunnen examens ook onderweg, tijdens de eaxamenrit, worden afgebroken, door bijvoorbeeld:
- Een technisch mankement aan de auto dat tijdens de examenrit optreedt, zoals een lekke band die niet direct en snel kan worden vervangen
- Een examenkandidaat, examinator of meerijdend opleider die onderweg onwel wordt
- Een kandidaat die het niet meer ziet zitten en er zelf op staat terug te keren naar de examenlocatie
- Ten gevolge van een aanrijding waarbij het examenvoertuig direct of indirect betrokken is
Is de examenrit niet doorgegaan of afgebroken buiten jouw schuld, zoals bij een technisch mankement aan het examenvoertuig, dan kun je met de rijopleider overleggen wat er kan worden gedaan aan eventuele (gedeeltelijke) terugbetaling van het examengeld en de extra kosten die jij zult moeten maken in de aanloop naar een nieuw te plannen examen.
Betreft het een eerste examen dat is afgebroken, en is de afgebroken rit zeer kort geweest, zonder dat de examinator jou heeft kunnen toetsen om een uitslag te kunnen geven én je hebt bij de TTT vrijstelling verdiend, dan is het de overweging waard om contact te zoeken met het CBR. Wellicht kan er gebruik worden gemaakt van de ‘coulanceregeling‘ van het CBR, waarbij wellicht de vrijstelling bij het volgende examen alsnog kan worden toegevoegd.
Als een toets of examen niet doorgaat
In bijzonder gevallen kan het voorkomen dat een examen niet doorgaat.
Meestal komt dit door extreme weersomstandigheden die het rijden te gevaarlijk kunnen maken. Denk aan bijvoorbeeld:
- IJzel
- Hevige sneeuwval
- Zware storm
In dit geval is er sprake van overmacht en kan het CBR hiervoor niet verantwoordelijk worden gesteld.
Code geel, oranje of rood
Aan de hand van de door het KNMI afgegeven waarschuwing wordt besloten of rijtesten, toetsen en examens doorgang zullen vinden. Dit geldt voor zowel de theorie- als de praktijkexamens.
- Code geel: Examens, toetsen en rijtesten gaan door, tenzij ter plekke anders wordt beslist.
- Code oranje: Examens, toetsen en rijtesten gaan door, tenzij ter plekke anders wordt beslist. Kun je vanwege code oranje niet naar je examen, toets of rijtest komen? Dan wordt het uitgesteld en opnieuw ingepland volgens de uitstelregeling.
- Code rood: Alle praktijkexamens, toetsen en rijtesten worden geannuleerd zolang code rood geldt.
Praktijkexamens, toetsen en rijtesten die bezig zijn worden zo snel mogelijk afgebroken. Alle afgebroken en uitgestelde ritten wordt kosteloos en versneld verplaatst.
Let op! Kun je vanwege code rood niet naar je examen, toets of rijtest komen? Dan wordt het examen ook uitgesteld en opnieuw ingepland volgens de uitstelregeling.
Lees hier meer over de uitstelregeling.
Zijn de codes geel of oranje afgegeven, bijvoorbeeld voor gladheid door ijzel of sneeuw, dan voert men op de examenlocatie nog vóór de eerste examenkandidaten aan de slag moeten een onderzoek uit om de toestand van de weg te bekijken. Dat doet men in verschillende delen van het examengebied. Aan de hand van de bevindingen wordt besloten of de examens doorgang kunnen vinden of niet. Dit wordt steeds herhaald, mits de verwachtingen zijn dat de weg beter begaanbaar zal worden. Afgelasting kan daarmee steeds opnieuw worden overwogen.
Is de voorspelling dusdanig dat er gedurende de gehele dag met zekerheid kan worden vastgesteld dat de situatie niet zal verbeteren, dan worden alle examens van die dag in een zo vroeg mogelijk stadium afgelast en waar mogelijk de opleiders en kandidaten zo snel mogelijk hierover geïnformeerd.
Deze omstandigheden kunnen voor jou betekenen dat je voor niets naar de examenlocatie bent gekomen of dat de rijopleider jou zelf al afbelt. In dat geval zal er een nieuw examen moet worden gereserveerd. Voor dit resereren stelt het CBR speciale examenblokken beschikbaar, zodat de kandidaat op een zo kort mogelijke termijn zijn examen kan afleggen.
Dit kan zijn buiten de normale examenuren, bijvoorbeeld aansluitend op het laatste examen van de dag, of op zaterdagochtend en soms dezelfde week nog. De wachttijd wordt bepaald door de hoeveelheid afgelaste examens en de beschikbaarheid van examinatoren die in overuren de examens kunnen en willen afnemen.
Kosten
De kosten die het CBR in rekening heeft gebracht voor het examen van die dag, blijven staan en worden overgeheveld naar de nieuwe reservering. Je hoeft daarvoor dus niet opnieuw de kosten van het CBR te betalen. Wel zul je met de autorijschool tot overeenstemming moeten komen over de kosten die zij hebben gemaakt. Dit zou kunnen betekenen dat je een deel van die kosten opnieuw zal moeten betalen.
Het zou kunnen voorkomen, dat de opleider besluit, de tijd die gepland stond voor het examen om te zetten in lestijd, en deze ook daadwerkelijk als zodanig gebruikt, om er een leerzame les van te maken in rijden onder bijzondere weersomstandigheden. Dan is die tijd in ieder geval nuttig besteed.
Vindt jouw examen plaats in een langere periode van zeer slechte weersomstandigheden, dan zou het kunnen voorkomen dat je nogmaals wordt geconfronteerd met een afgelast examen. Ook daar is niets aan te doen.
Geldigheid theorie
Mocht je door het uitstellen van een rijexamen in de knoei komen met de geldigheid van je theorie, dan hanteert het CBR daarbij een coulanceregeling, wat wil zeggen dat je gewoon het verplaatste rijexamen mag afleggen met je verlopen theorie. Maar dat mag maar één keer!
Examen afzeggen
Als een examen door jou moet worden afgezegd, bijvoorbeeld door ziekte of bijzondere (familie)omstandigheden, dan kun je bij het CBR een verzoek indienen tot terugbetaling van het examengeld, onder aftrek van administratiekosten.
Je dient bij ziekte wel een verklaring van een arts te overleggen en in geval van bijvoorbeeld een begrafenis of geboorte een rouw- of geboortekaartje mee te sturen.
Wat betreft de overige kosten die zijn betaald voor het examen geldt weer dat je daarover de autorijschool moet raadplegen.
Doe de Tussentijdse Toets op vreemd terrein
Het Formulier Zelfreflectie
Hoe goed ken jij jezelf en hoevaak durf jij in de spiegel te kijken? Durf jij kritisch te zijn op jezelf? Op je kennis en vaardigheden?
Jezelf goed kennen, je eigen goede kwaliteiten, maar ook je eigen valkuilen kennen, is van groot belang in het verkeer. Vooral jongeren kunnen door gebrek aan kennis en ervaring of gebrekkige vaardigheden verkeerssituaties onderschatten. Maar ze kunnen ook zichzelf overschatten, wat kan leiden tot zeer gevaarlijke situaties.
Zelfreflectie is daarom een enorm belangrijk onderdeel van de rijopleiding (dit geldt ook voor de rijopleider). Zelfreflectie is jezelf dwingen om kritisch naar jezelf te kijken om daarmee samen met je rijopleider te kunnen werken aan het verbeteren van jouw kwaliteiten.
Voorafgaand aan een Tussentijdse Toets of een praktijkexamen moet je het Formulier Zelfreflectie invullen en dat (gesloten, het wordt pas na de uitslag bekeken) aan de examinator geven. Het invullen kun je thuis doen of tijdens of na afloop van een rijles, maar vul het formulier voorál zelf in, zonder inmenging van je opleider of anderen! Alleen dan is het een echte zelfreflectie.
De vragen op het Formulier Zelfreflectie gaan over het niveau van jouw vaardigheden, hoe jij die vaardigheden waardeert, met cijfers van 1 tot 10. Het is vanzelfsprekend dat je jezelf nooit een 1 of een 10 zult geven, maar een kritische en eerlijke waardering. Dat zou voor bepaalde onderdelen best een minder hoog cijfer kunnen zijn. Vooral bij de Tussentijdse Toets, maar bij een praktijkexamen moet jij wel overtuigd zijn van jouw eigen kunnen, anders heb je daar (nog) niets te zoeken.
De vragen gaan over:
- Omgaan met het voertuig: je hebt het voertuig onder normale omstandigheden onder controle en je kunt het goed bedienen
- Veiligheid: je houdt voldoende volgafstand en voldoend ruimte rondom het voertuig
- Veiligheid: je herkent gevaar tijdig en lost probleemsituaties goed op
- Doorstroming: je hindert ander verkeer niet en je zorgt ervoor dat het verkeer zo goed mogelijk kan doorstromen
- Sociaal rijgedrag: je houdt rekening met zwakkere verkeersdeelnemers zoals kinderen, ouderen, voetgangers en fietsers
- Sociaal rijgedrag: je houdt rekening met ander verkeer, de fouten die zij (kunnen) maken en je vangt ook hun fouten op
- Milieubewust rijden: je weet hoe je milieubewust moet rijden en doet dat zelf ook
Na afloop van een toets of praktijkexamen bekijkt de examinator pas nadat hij jou de uitslag van het examen heeft verteld, wat jij hebt ingevuld en vergelijkt dat met wat je tijdens de rit hebt laten zien. Het zou best kunnen dat jouw prestaties beter waren dan dat je hebt ingevuld.
De zelfreflectie telt dus niet mee voor het examen en heeft dus geen enkele invloed op de uitslag van het examen.
Je kunt hier het Formulier Zelfreflectie downloaden.
Het Uitslagformulier
Als je een Tussentijdse Toets of praktijkexamen hebt afgelegd, verwacht je ook van de examinator dat hij jou duidelijk uitlegt wat er voor verbetering in aanmerking komt. Zelfs als je bent geslaagd voor het praktijkexamen zou je de examinator om feedback kunnen vragen over een situatie die je tijdens de rit hebt opgelost, maar waarbij je twijfelt over de juistheid van de oplossing. Of dat misschien nog anders had gekund.
Na de TTT is voor jou het uitslagformulier een belangrijk handvat voor de lessen naar het praktijkexamen. Het zijn jouw zwakke punten en valkuilen waaraan je wilt werken, die erop vermeld staan. Neem vooral goed in je op wat de examinator je vertelt, omdat het op het uitslagformulier minder duidelijk vermeld zou kunnen staan. Het is bij de TTT ook van groot belang dat jouw opleider aandachtig meeluistert, desnoods de examinator om aanvullende informatie vraagt en alles goed noteert in het leerlingvolgsysteem.
Bij een TTT is voor jou waarschijnlijk ook de notering van vrijstelling voor de bijzondere verrichtingen van belang. Het neemt immers wat druk van de ketel bij het eerste praktijkexamen.
Op een uitslagformulier dat behoort bij een TTT zal dus nooit staan of je bent ‘geslaagd’ of ‘gezakt’.
Het uitslagformulier ontvang je per e-mail binnen 24 uur na afleggen van een toets of examen.
Heeft de kandidaat een rijexamen gedaan en is hij of zij geslaagd, dan wordt op het uitslagformulier alleen het eindresultaat vermeld. Is de kandidaat gezakt, dan wordt op het uitslagformulier ook aangegeven welke onderdelen onvoldoende worden beheerst.
De omschrijving kan voor een kandidaat lastig te ontcijferen zijn, zoals in de afbeelding hieronder is weergegeven. Het is daarom van groot belang dat de opleider een TTT of rijexamen bijwoont en bij de nabespreking goed luistert naar de feedback van de examinator, zodat hij jou precies kan uitleggen wat jij moet verbeteren.
Geslaagd met en ingreep?
Een examenkandidaat wordt niet beoordeeld op één enkel klein foutje.
Een examinator beoordeelt de kandidaat op de algehele prestaties die hij of zij tijdens de examenrit heeft laten zien.
Een examinator kijkt naar de aard en de ernst van fouten én hoevaak fouten voorkomen. De examinator houdt daarbij óók rekening met weg-en weersomstandigheden die het de examenkandidaat moeilijker kunnen maken dan bij een gemiddeld examen.
Zelfs een ingreep hoeft niet fataal te zijn. Het hangt er daarbij af waarom er is ingegrepen en wellicht was de ingreep preventief omdat je bijvoorbeeld door een hele diepe plas water reed die je niet had kunnen ontwijken, met daarbij een snelheid die waarschijnlijk aquaplaning had kunnen oproepen.
Wanneer de examinator dan het stuur vastpakt om de auto in koers te houden heeft de ‘ingreep’ niets te maken met jouw rijvaardigheid.
Houd ondanks de ‘ingreep’ het hoofd koel en maak de rit netjes af.
Meerijden opleider bij toets of examen
Wanneer een Tussentijdse Toets gaat worden afgelegd is het vanzelfsprekend dat de eigen opleider de toets bijwoont, dus meerijdt.
Hij zal ten eerste moeten bekijken hoe jij je gedraagt wanneer er een examinator naast jou plaatsneemt. Gedraag jij je dan anders, door bijvoorbeeld extra spanning? Maak je daardoor fouten die je tijdens de lessen niet of veel minder vaak maakt, en zo ja, welk soort fouten zijn dat, hoe ernstig zijn ze en hoe vaak komen ze voor?
De opleider zal jou na de toets extra moeten trainen op de onderdelen én hij zal samen met jou moeten overleggen of je baat kunt hebben bij een faalangstexamen.
Tijdens ieder praktijkexamen is het eveneens vanzelfsprekend dat de opleider jou begeleidt en dus jouw rit bijwoont, om dezelfde redenen als hiervoor omschreven.
Daarnaast is voor de rijopleider iedere toets of examen voor hem ook een leermoment. Ook hij ziet wat er fout of minder goed gaat, hij reflecteert dat op zichzelf en toetst al zijn andere cursisten op de problemen die hij eventueel bij jouw rit heeft waargemomen en/of die de examinator na afloop met jullie heeft besproken.
Hoe meer de opleider luistert naar en meedenkt over hetgeen een examinator bij een toets of examen aan tips aandraagt, hoe beter hij de normering van de Rijprocedure zal begrijpen en hoe hoger de kwaliteit van zijn opleiding zal worden.
Omdat niet iedere examinator voor eeuwig in dienst blijft van het CBR, met pensioen gaat of van baan of intern van functie verandert, zullen nieuwe examinatoren moeten worden aangenomen en opgeleid.
De praktische opleiding gebeurt ook door het bijwonen van en onder toezicht afnemen van examens. Noem het maar een ‘mentorexamen‘. Dit betekent dat er examens zullen zijn waarbij twee examinatoren tegelijkertijd het examen zullen bijwonen en er geen plaats is voor de opleider om mee te rijden.
Daar is geen andere oplossing voor en daarin kun jij niet kiezen.
Het is, wanneer de stagiair (de examinator in opleiding) naast jou komt zitten en de mentor (de eigenlijke examinator) achterin plaatsneemt, nog steeds de mentor die de beslissing neemt over de uitslag van het examen. Het zal de stagiair zijn jou verwelkomt en het inleidende gesprek met jou heeft en die na afloop met jou de rit doorneemt en de uitslag geeft, maar het is de mentor die alle beslissingen neemt.
De eigen opleider zal wel aanwezig mogen zijn bij de kennismaking, hij zal jou begeleiden naar de auto en zal ook weer aanwezig zijn bij terugkomst en de nabespreking en de uitslag van het examen.
Wellicht is het daarom een goed idee om bijvoorbeeld één van jouw sponsoren van tijd tot tijd te vragen om een les mee te rijden, zodat je daar later op de dag samen op een gezonde manier over in discussie kunt. Een paar extra priemende ogen in jouw nek kan nooit kwaad. D ediscussie moet dan niet alleen gaan over jouw prestaties, maar ook over de manier waarop jouw opleider inspeelde op wat jij liet zien.
Je hebt dan in ieder geval ook wat meer ervaring opgedaan wat dat paar extra priemende ogen voor invloed hebben op jouw prestaties.
Het herexamen
In 2023 hebben 180.076 examenkandidaten een praktijkexamen B mogen afleggen. 99.429 daarvan waren éérste examens. Het CBR heeft dus 80.647 examens moeten afnemen, waarvan het overgrote merendeel wellicht helemaal niet nodig was geweest!
Een herexamen verloopt niet anders dan een eerste praktijkexamen. De grootste verschillen zijn dat de vrijstelling die je bij de TTT had verdient maar éénmaal mag worden gebruikt en dat was tijdens het eerstvolgende, dus dat eerste rijexamen. Daarnaast kan de wachttijd voor een herexamen best lang zijn en dat kan zelfs oplopen als je meerdere herexamens nodig hebt.
Het is daarom belangrijk dat je bij het kiezen van een rijschool goed nagaat hoe de prestaties zijn waar het betreft de kwaliteit van de rijopleiding. Alleen kiezen vanwege een mooie aanbieding of een lage lesprijs kan leiden tot duurkoop. Alle extra kosten die je maakt ná het eerste examen hadden wellicht voorkomen kunnen worden als je had gekozen voor een rijschool met een hoog slagingspercentage en een iets hoger lestarief of iets minder aantrekkelijker aanbieding.
Het eerste examen is daarom ook het examen waarop rijscholen worden beoordeeld als het gaat om slagingspercentages. Een rijschool beoordelen op herexamens is lastig, omdat niet direct zichtbaar is hoeveel kandidaten meerdere herexamens hebben moeten afleggen. Het verhaal dat rijscholen met hogere slagingspercentages jou meer lessen verkopen is een fabeltje. Het zijn gedreven opleiders die kwaliteit en verkeersveiligheid als doel voor ogen hebben. Daarnaast zijn 5 lessen meer nog steeds goedkoper dan een herexamen moeten doen en extra lessen moeten nemen om jouw rijvaardigheid te verbeteren.
Het slagingspercentage is een graadmeter voor kwaliteit en geeft de kans weer, dat jij meteen bij het eerste examen je rijbewijs haalt, voor iedere bij het CBR ingeschreven rijschool te vinden in de Rijschoolzoeker van het CBR. Een hoog slagingspercentage is het visitekaartje van de autorijschool.
Voor het gehele herexamen, van kennismaking tot en met de uitslag wordt 55 minuten gereserveerd. Dat is gelijk aan bij een eerste examen.
De examenrit zelf duurt ongeveer 35 minuten. Daarvan rijdt je ongeveer 10-15 minuten een deel zelfstandig naar een bepaalde bestemming. Bijvoorbeeld met gebruikmaking van het navigatiesysteem. De rest van de rit rijd je op aanwijzingen van de examinator.
De totale rittijd van 35 minuten, kan door beperkte verkeersdrukte korter uitvallen, maar ook door oponthoud onderweg (veel rode verkeerslichten, een verkeersongeval of een lossende vrachtauto die de weg blokkeert, of een openstaande brug) iets langer zijn.
Het uitslagformier ontvang je per e-mail binnen 24 uur na afleggen van een toets of examen.
Ben je geslaagd, dan wordt op het uitslagformulier alleen het eindresultaat vermeld. Ben je gezakt, dan wordt op het uitslagformulier ook aangegeven welke onderdelen onvoldoende worden beheerst.
Het nader onderzoek rijvaardigheid
Er zijn zoveel redenen te bedenken waarom een examenkandidaat zakt voor een praktijkexamen. In heel veel van deze gevallen kan de examenkandidaat maar weinig worden verweten en zou de opleider de hand in eigen boezem moeten steken.
Een nader onderzoek rijvaardigheid volgt automatisch na het derde herexamen en zal wat het rijden zelf betreft niet heel veel anders gaan dat de voorgaande praktijkexamens.
Een nader onderzoek rijvaardigheid wordt toegepast wanneer je binnen 5 jaar vier examens onvoldoende hebt afgelegd. Er is dan kennelijk iets mis met jouw (kennis en/of) rijvaardigheid.
De vraag die je jezelf eerst zou moeten stellen is: “Wat zijn de mogelijke oorzaken van mijn verminderde rijvaardigheid?”
Je kunt de oorzaak bij je zelf zoeken, omdat je misschien een beperking hebt die het leren autorijden kan bemoeilijken. Je kunt de oorzaak ook bij de rijopleider zoeken en jezelf de vraag stellen: “Hoe staat het met de kwaliteit van mijn rijopleider?” Een rijopleider behoort ook de kwaliteiten te hebben om cursisten met beperkingen te kunnen opleiden. Heeft hij dat niet, dan moet hij dat vooraf aangeven (mits jij hem daarvan vooraf op de hoogte hebt gesteld) en dan zou jij op zoek moeten naar een specialist die dat wel kan.
Om de kwaliteit van jouw rijopleider te kunnen achterhalen heb je een graadmeter nodig, die je kunt vinden bij het CBR. Het eerste examen is namelijk het examen waarop rijscholen worden beoordeeld als het gaat om slagingspercentages, de kwaliteit van de rijopleiding.
Het geeft de kans weer, dat jij meteen bij het eerste examen je rijbewijs haalt, voor iedere bij het CBR ingeschreven rijschool te vinden in de Rijschoolzoeker van het CBR. Een hoog percentage is het visitekaartje van de autorijschool. Het verhaal dat rijscholen met hogere slaginspercentages jou meer lessen verkopen is een fabeltje. Het zijn gedreven opleiders die kwaliteit en verkeersveiligheid als doel voor ogen hebben. Daarnaast zijn 5 lessen meer nog steeds goedkoper dan een herexamen moeten doen en extra lessen moeten nemen om jow rijvaardigheid te verbeteren.
Het is daarom belangrijk dat je bij het kiezen van een rijschool goed nagaat hoe de prestaties zijn waar het betreft de kwaliteit van de rijopleiding. Alleen kiezen vanwege een mooie aanbieding of een lage lesprijs kan leiden tot duurkoop. Alle extra kosten die je maakt ná het eerste examen hadden wellicht voorkomen kunnen worden als je had gekozen voor een rijschool met een hoog slagingspercentage en een iets hoger lestarief of iets minder aantrekkelijker aanbieding.
Voor het gehele nader onderzoek rjvaardigheid, van kennismaking tot en met de uitslag wordt 15 minuten meer gereserveerd dan bij een standaard examen het geval is. Zo heeft de examinator meer tijd voor jou en krijg je meer persoonlijke begeleiding. Natuurlijk moet je wel precies hetzelfde kunnen als iemand die een standaard praktijkexamen doet.
De examenrit zelf duurt daarom, zoals bij ieder examen ongeveer 35 minuten. Daarvan rijdt je ongeveer 10-15 minuten een deel zelfstandig naar een bepaalde bestemming. Bijvoorbeeld met gebruikmaking van het navigatiesysteem. De rest van de rit rijd je op aanwijzingen van de examinator. Daarnaast komen ook de bijzondere verrichtingen aan de orde.
De totale rittijd van 35 minuten, kan door beperkte verkeersdrukte korter uitvallen, maar ook door oponthoud onderweg (veel rode verkeerslichten, een verkeersongeval of een lossende vrachtauto die de weg blokkeert, of een openstaande brug) iets langer zijn.
Daarom zijn de kosten voor een nader onderzoek rijvaardigheid ook hoger dan voor een ‘gewoon’ examen. Zowel het CBR als de rijschool trekken meer tijd voor jou uit.
Het doel van een nader onderzoek rijvaardigheid is te onderzoeken waarom jij eerder niet bent geslaagd. De examinator probeert te ontdekken wáár precies het probleem zit en geeft je hierin advies. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat het beter voor je is om over te stappen naar een automaat, zodat je niet hoeft te schakelen. Of dat het zelfs beter is om helemaal te stoppen met het halen van je rijbewijs.
Het uitslagformier ontvang je per e-mail binnen 24 uur na afleggen van een toets of examen.
Ben je geslaagd, dan wordt op het uitslagformulier alleen het eindresultaat vermeld. Ben je gezakt, dan wordt op het uitslagformulier ook aangegeven welke onderdelen onvoldoende worden beheerst.
Afgebroken praktijkexamens
Niet iedere examenkandidaat komt goed voorbereid op het praktijkexamen. Het slagen of zakken voor een praktijkexamen wordt niet bepaald door de examinator, maar door de vaardigheden die de examenkandidaat tijdens de examenrit toont.
Het zijn veelal de vaardigheden die hem of haar zijn aangeleerd door de rijopleider en de normen die de opleider daarbij hanteert.
Wist je dat?
Wist je dat er jaarlijks ongeveer 3000 praktijkexamens voortijdig worden afgebroken, omdat de aard, ernst of frequentie van de fouten van de kandidaat het te gevaarlijk maken voor de examinator en andere weggebruikers om het examen veilig te kunnen afmaken?
Het gaat dan bijvoorbeeld om kandidaten die meerdere ingrepen nodig hebben om op de weg te blijven. In sommige gevallen moet een examinator zelfs al ingrijpen nog vóór de auto het parkeerterrein van het CBR heeft verlaten.
In 2022 werden 2.668 praktijkexamens om deze redenen afgebroken, waarvan bij 20 rijscholen één op de 10 van hun kandidaten daarmee te maken kregen. Bij 4 van deze rijscholen gebeurde dit zelfs bij één op de 5 examenkandidaten.
Om de statistieken te kunnen omzeilen zijn er nog steeds autorijscholen, die op allerlei manieren slinkse constructies proberen te bedenken om hun slechte resultaten buiten beeld te houden.
Examenaanvragen kunnen alleen worden gedaan als de kandidaat de rijschool daartoe heeft gemachtigd. De examenkandidaat zou daarom bij het machtigen van de rijschool moeten controleren of de naam op het scherm overeenkomt met de naam die de rijschool gebruikt en die op het lesvoertuig staat.
De aard en ernst van gemaakte fouten, alsmede de frequentie waarin ze worden gemaakt zijn bepalend voor de uitslag van het examen.
Lees hier waarom slagingspercentages van autorijscholen zo’n belangrijke graadmeter zijn.
Bekijk in dit artikel de uitleg van de resultaten van de praktijkexamens over 2023.
Uiteraard kunnen examens ook worden afgebroken om andere redenen, zoals:
- Een technisch mankement aan de auto dat tijdens de examenrit optreedt, bijvoorbeeld een lekke band die niet direct en snel kan worden vervangen
- Een examenkandidaat, examinator of meerijdend opleider die onderweg onwel wordt
- Een kandidaat die het niet meer ziet zitten en er zelf op staat terug te keren naar de examenlocatie
- Ten gevolge van een aanrijding waarbij het examenvoertuig direct of indirect betrokken is
Is de examenrit afgebroken buiten jouw schuld, zoals bij een technisch mankement aan het examenvoertuig, dan kun je met de rijopleider overleggen wat er kan worden gedaan aan eventuele (gedeeltelijke) terugbetaling van het examengeld en de extra kosten die je zult moeten maken in de aanloop naar een nieuw te plannen examen.
Betreft het een eerste examen en is de afgebroken rit zeer kort geweest, zonder dat de examinator jou heeft kunnen toetsen om een uitslag te kunnen geven én je hebt bij de TTT vrijstelling verdiend, dan is het de overweging waard om contact te zoeken met het CBR. Wellicht kan er gebruik worden gemaakt van de ‘coulanceregeling‘ van het CBR, waarbij wellicht de vrijstelling bij het volgende examen alsnog kan worden toegevoegd.
Gezonde examenspanning maakt je scherp
Het rijbewijs aanvragen
Vaak wordt gezegd dat het CBR de instantie is die het rijbewijs afgeeft. Dat is niet juist, het CBR geeft twee andere dingen af die jij nodig hebt voor het verkrijgen van je rijbewijs:
- Een verklaring van Rijvaardigheid
- Een verklaring van Geschiktheid
Dat je rijvaardig bent, betekent niet automatisch dat je ook rijgeschikt bent om met willekeurig iedere auto aan het verkeer te kunnen of mogen deelnemen.
Je dient ook rijgeschikt te zijn om dat te kunnen doen, want wellicht heb jij een beperking, die vereist dat jij, of jouw auto aan bepaalde voorwaarden moet voldoen om ermee of erin te mogen rijden. Denk bijvoorbeeld aan een prothese of een technische aanpassing aan de auto.
Je bent geslaagd voor het rijexamen en je bent rijvaardig en rijgeschikt bevonden. In dat geval gaat er vanuit het CBR een bericht naar de Dienst Wegverkeer (RDW) die belast is met de uitgifte van rijbewijzen. Dit is een geautomatiseerd proces en kan enkele uren duren.
Om het rijbewijs te kunnen aanvragen ga je op zoek naar een door de RDW erkende fotograaf die jouw pasfoto’s, benodigd voor de aanvraag van het rijbewijs maakt én digitaal en beveiligd samen met jouw handtekening doorstuurt naar de RDW.
Binnen een paar minuten na ontvangst van de pasfoto krijgt je van de RDW een e-mail, waarin staat of de foto en handtekening zijn goedgekeurd en of je het rijbewijs online kunt aanvragen.
Vervolgens kun jij thuis online via de website van de RDW het rijbewijs met behulp van DigiD aanvragen en met iDeal betalen.
Tenslotte kun je na twee werkdagen (houd daarbij rekening met feestdagen) het rijbewijs ophalen bij het gemeentehuis waar jij staat ingeschreven. Dat ophalen kan wellicht alleen op afspraak, wat je op de gemeentelijke website kunt vinden. Ook moet je een geldig legitimatiebewijs kunnen overleggen.
De gemeenten die op dit moment zijn aangesloten vind je onder ‘Deelnemende Gemeenten’ op de site van de RDW.
Bekijk de video.
Het rijbewijs behouden
Het rijbewijs halen is voor velen een ding, maar het rijbewijs behouden is voor sommigen een dingetje.
Het rijbewijs halen is een kostbaar project. Voor velen achteraf gezien kostbaarder dan nodig was geweest.
Het rijbewijs behouden is heel eenvoudig. Het vraagt niets meer van je dan je alleen maar aan de regels te houden. Voor sommigen blijkt dat toch een moeilijke opgave, waardoor zij het rijbewijs voor bepaalde tijd kwijtraken en onder bepaalde voorwaarden weer kunnen terugkrijgen.
Wat zijn de oorzaken?
Per maand krijgt het CBR zo’n 2.000 meldingen van de politie over onveilig rijgedrag. Daarbij kunnen rijbewijzen worden ingevorderd.
Is het rijbewijs niet ingevorderd, maar wel melding gedaan bij het CBR, dan kun je voorlopig (nog) blijven rijden. Soms besluit het CBR dat iemand tijdelijk niet mag rijden, bijvoorbeeld omdat er een onderzoek naar de rijvaardigheid of rijgeschiktheid moet worden gedaan. Je mag dan niet rijden tot het onderzoek is afgerond en uit het onderzoek blijkt dat jij rijvaardig of rijgeschikt bent.
Mag je wel blijven rijden, dan kan het tot zes maanden duren alvorens je een bericht ontvangt van het CBR over het vervolg van de procedure.
Er zijn sowieso vaste (opleggings)kosten verbonden aan de procedure. Daar komen de kosten voor boetes en cursussen nog bij. In het geval van herhaling (recidive), bijvoorbeeld een tweede maal aangehouden worden wegens alcohol binnen 5 jaar, kan zelfs het rijbewijs ongeldig worden verklaard. Dan zal opnieuw een Gezondheidsverklaring moeten worden ingediend en een rijexamen moeten worden afgelegd.
De oorzaken waardoor bestuurders hun rijbewijs kunnen kwijtraken zijn divers:
- Rijden met teveel drank op
- Rijden met drugs
- Verkeersgevaarlijk rijgedrag
- Medische oorzaken
Het CBR zal hierbij in samenspraak met het Openbaar Ministerie (OM) beoordelen of jij na zo’n staandehouding en invordering nog veilig de weg op kan en mag, of je rijvaardig bent en of je rijgeschikt bent en wat daarbij de voorwaarden zullen zijn.
Het OM bepaalt of er een een boete volgt, zo ja hoe hoog deze zal zijn, en/of een rijontzegging zal worden opgelegd. Een rijontzegging kan een paar dagen duren, maar ook enkele maanden. Het CBR bepaalt of en wanneer en onder welke voorwaarden jij het rijbewijs terugkrijgt.
Eén van die voorwaarden kan zijn dat je eerst een cursus moet volgen. Welke cursus, dat hangt af van het vergrijp dat je hebt gepleegd. De kosten voor een cursus, die behoorlijk kunnen oplopen, draag jij zelf. Niet meedoen aan een cursus betekent onverbiddellijk ongeldigverklaring van jouw rijbewijs.
Alcohol
Ben je betrapt op overmatig gebruik van alcohol terwijl je achter het stuur zat?
Zodra het CBR informatie ontvangt van de politie, besluit het CBR of jij een korte cursus over alcohol en verkeer (LEMA), een cursus over alcohol en verkeer (EMA) of een onderzoek naar jouw alcoholgebruik moet doen. Soms mag je ook van het CBR tijdelijk niet rijden.
LEMA | Lichte educatieve maatregel alcohol en verkeer.
Voor bestuurders die zijn aangehouden met te veel alcohol op.
- Voor iedereen die is aangehouden met een alcoholpromillage tussen de 0,8 en 1,0
- Voor beginnend bestuurders die zijn aangehouden met een alcoholpromillage tussen de 0,5 en 0,8
Lees hier meer over de LEMA.
EMA | Educatieve Maatregel Alcohol en verkeer
De EMA, de cursus over alcohol en verkeer is een zwaardere maatregel dan de LEMA, de korte cursus over alcohol en verkeer.
Voor bestuurders die zijn aangehouden met te veel alcohol op:
- Voor iedereen die is aangehouden met alcohol op met een alcoholpromillage tussen de 1 en 1,8.
- Voor iedereen die de afgelopen vijf jaar twee keer is aangehouden voor het rijden onder invloed van alcohol.
- Waarbij het alcoholpromillage een keer hoger was dan 0,5.
- Voor iedereen die een keer niet wilde meewerken aan de ademanalyse van de politie.
Voor beginnend bestuurders:
- Die zijn aangehouden met alcohol op met een alcoholpromillage tussen de 0,8 en 1,3.
- Die de afgelopen vijf jaar twee keer zijn aangehouden voor het rijden onder invloed van alcohol. Waarbij het alcoholpromillage een keer hoger was dan 0,2.
- Of beginnende bestuurders die een keer niet wilde meewerken aan de ademanalyse van de politie.
Lees hier meer over de EMA.
Onderzoek naar alcoholgebruik
Een door het CBR verplicht opgelegd onderzoek naar het alcoholgebruik is voor bestuurders die zijn aangehouden met te veel alcohol op.
- Voor iedereen die is aangehouden met alcohol op met een alcoholpromillage hoger dan 1,8.
- Voor iedereen die de afgelopen vijf jaar drie keer is aangehouden met alcohol op. Waarbij het alcoholpromillage een keer hoger was dan 0,5.
- Of daarvan een keer niet wilden meewerken aan de ademanalyse van de politie.
Voor beginnend bestuurders:
- Die zijn aangehouden met een alcoholpromillage hoger dan 1,3.
- Die de afgelopen vijf jaar drie keer zijn aangehouden met alcohol op. Waarbij het alcoholpromillage een keer hoger was dan 0,2.
- Of daarvan een keer niet mee wilden werken aan de ademanalyse van de politie.
Het onderzoek bestaat uit drie verschillende onderdelen.
- Psychiatrisch onderzoek: een psychiater stelt jou vragen, onder andere over jouw alcoholgebruik.
- Lichamelijk onderzoek: de arts kijkt of er lichamelijke aanwijzingen zijn voor alcoholmisbruik.
- Bloedonderzoek: je moet bloedprikken.
Soms moet je ook meewerken aan een urineonderzoek.
Lees hier meer over het onderzoek naar alcoholgebruik.
Drugs
Bestuurders die voor het eerst worden aangehouden onder invloed van drugs, moeten een verplichte cursus drugs en verkeer (EMD) volgen.
Dit geldt ook voor bestuurders die hebben geweigerd om mee te werken aan een bloedonderzoek van de politie.
EMD | Educatieve Maatregel Drugs en verkeer
Tijdens de cursus krijgt je kennis over de risico’s van rijden onder invloed, de negatieve consequenties en hoe je herhaling kunt voorkomen. Want rijden onder invloed van drugs is levensgevaarlijk.
De cursus is voor bestuurders die zijn aangehouden met te veel drugs op. De hoogte van deze limieten varieert per stof en is wat betreft het effect op het rijgedrag vergelijkbaar met de 0,5 promille limiet voor alcohol in het verkeer.
De cursus is voor iedereen die is aangehouden met:
- amfetamine, methamfetamine, cocaïne, MDMA, MDEA en MDA met een hoeveelheid vanaf 50 microgram per liter bloed;
- cannabis met een hoeveelheid vanaf 3,0 microgram tetrahydrocannabinol (thc) per liter bloed;
- heroïne en morfine met een hoeveelheid vanaf 20 microgram morfine per liter bloed;
- GHB, gamma butyrolacton of 1,4-butaandiol met een hoeveelheid vanaf 10 milligram GHB per liter bloed;
- lachgas, waarbij rijden onder invloed van lachgas is vastgesteld.
Lees hier meer over de cursus EMD.
Bestuurders die de afgelopen vijf jaar eerder zijn aangehouden voor het rijden onder invloed van drugs, wordt een onderzoek naar het drugsgebruik opgelegd. Daarna moeten zij waarschijnlijk alsnog de cursus drugs en verkeer volgen. Het doel van het onderzoek is om te kijken of jij rijgeschikt bent.
Met het onderzoek kijkt het CBR of er sprake is van drugsmisbruik. Het onderzoek bestaat uit drie verschillende onderdelen.
- Psychiatrisch onderzoek: een psychiater stelt jou vragen.
- Lichamelijk onderzoek: de arts kijkt of er lichamelijke aanwijzingen zijn voor drugsgebruik.
- Laboratoriumonderzoek: afhankelijk van de drugs waar jij op getest moet worden wordt er urine- en/of drugsonderzoek verricht bij de specialist of wordt je hiervoor doorgestuurd naar een laboratorium.
Soms moet je ook meewerken aan een bloedonderzoek.
Lees hier meer over het onderzoek naar drugsgebruik.
Onveilig rijgedrag
Bij constatering van onveilig rijgedrag, waarbij de politie melding maakt bij het CBR kan een verplichte cursus worden opgelegd of een onderzoek worden vereist.
LEMG | Lichte Educatieve Maatregel Gedrag en verkeer
De cursus is bedoeld voor de vaak jonge bestuurders die voor de eerste keer een
forse snelheidsovertreding hebben begaan.
Het gaat dan om een snelheidsovertreding vanaf:
- 50km/u tot 60km/u (zowel binnen als buiten de bebouwde kom) of
- 30km/u tot 60km/u met een bromfiets, landbouwtrekker of
- 30km/u tot 60km/u bij wegwerkzaamheden
Bij hogere snelheden of andere vormen van gevaarlijk rijgedrag volgt een cursus gedrag en verkeer (EMG) of een rijvaardigheidsonderzoek.
Lees meer over de cursus LEMG.
EMG | Educatieve Maatregel Gedrag en verkeer
Bestuurders die zich asociaal of risicovol gedragen op de weg, lopen het risico op een verplichte cursus over gedrag en verkeer. Risicovol of asociaal rijgedrag is onder andere:
- bumperkleven
- andere verkeersdeelnemers afsnijden
- door rood rijdenof
- veel te hard rijden
Deelnemers van de cursus over gedrag en verkeer leren op een veilige manier deel te nemen aan het verkeer.
De cursus is voor bestuurders die met de politie in aanraking zijn gekomen omdat zij
- gevaarlijk rijgedrag hebben vertoond en/of de verkeersregels hebben overtreden. Bijvoorbeeld bestuurders die binnen of buiten de bebouwde kom met 60 kilometer per uur of meer te hard hebben gereden.
- Of omdat er minimaal twee overtredingen geconstateerd zijn in een rit, bijvoorbeeld 50 km/u of meer te hard rijden in combinatie met een andere overtreding, zoals bumperkleven of door rood licht rijden.
Ook bestuurders die eerder de ‘korte cursus over gedrag en verkeer (LEMG)’ hebben gevolgd en opnieuw gevaarlijk rijgedrag vertonen, kunnen een ‘cursus over gedrag en verkeer’ (EMG) opgelegd krijgen.
Lees meer over de cursus LEMG.
Onderzoek rijvaardigheid
In drie situaties kan worden gevraagd om mee te werken aan een onderzoek naar jouw rijvaardigheid.
- De politie twijfelt of je de vaardigheden hebt om veilig te rijden en heeft hierover informatie gestuurd naar het CBR.
- Er moet een cursus over verantwoord rijgedrag (EMG) worden gevolgd, maar is dit niet mogelijk. Bijvoorbeeld doordat de betrokken persoon geen Nederlands spreekt, of de cursus al twee keer heeft gedaan.
- Je bent beginnend bestuurder en je heeft in de afgelopen vijf jaar twee maal een verkeersdelict gepleegd, waarvoor je onherroepelijk bent veroordeeld.
Lees hier meer over het onderzoek rijvaardigheid
Medische redenen
Zijn er twijfels over jouw rijgeschiktheid door je medische situatie? Bent je met de politie in aanraking gekomen vanwege jouw medische situatie? Dan gaat het CBR beoordelen of jij nog veilig de weg op kunt. Zodra het CBR informatie ontvangt van de politie, besluiten wij of je een medisch onderzoek moet doen.
Lees meer over dit onderwerp.